اثرتنش خشكي در دوره گل‌دهي و رسيدگي گياه مادري بر برخي خصوصيات مرتبط با جوانه‌زني و بنيه بذر و گياهچه ارقام مختلف كلزاي پائيزه(Brassica napus L)

به منظور بررسي اثر تنش خشكيدر دوره گل دهي و رسيدگيروي گياه مادري بر برخي خصوصيات مرتبط با جوانه زنيو بنيه بذر10 رقم كلزاي پائيزه، آزمايشي به صورت فاكتوريل برپايه طرح كاملاً تصادفي با4 تكرار، در سال1392در مزرعه تحقيقاتي مؤسسه تحقيقات اصلاح و تهيه نهال و بذر و آزمايشگاه تجزيه كيفي بذر مؤسسه تحقيقات ثبت و گواهي بذر و نهال كرج اجرا شد.تيمارهاي آزمايش بذرهاي توليد شده در شرايط آبياري معمول (S1) و اعمال تنش خشكي با عدم آبياري در مرحله گل دهي و رسيدگي (S2)10 رقم كلزاي پائيزه بودند. وزن هزار دانه، چگالي و هدايت الكتريكي (EC) بذرها اندازه گيري شده و با آزمون جوانه زني استاندارد درصد جوانه زني نهايي، متوسط زمان جوانه زني، طول و وزن خشك گياهچه تعيين شدند.نتايج نشان داد كه متوسط زمان جوانه زني و طول گياهچه تحت تأثير تيمارهاي مورد بررسي قرار نگرفتند و نيز درصد جوانه زني نهايي ارقام مورد بررسي تفاوت معني دار نداشت.بالاترين وزن هزار بذرمربوط به بذرهاي رقم زرفام توليد شده با تيمارآبياري معمول بود و بذرهاي ارقام اورينت و SLM046توليد شده با تيمارآبياري معمول بالاترين چگالي را دارا بودند. بذرهاي رقم زرفام توليد شده با تيمار تنش خشكي داراي بيشترين و بذرهاي ارقام مودنا و ميلنا توليد شده با تيمار آبياري معمول داراي كمترين EC بودند. بذرهاي توليد شده با تيمار آبياري معمول بيشترين درصد جوانه زني نهايي بذر را داشتند. بالاترين وزن خشك گياهچه در شرايط آبياري معمول متعلق به بذرهاي رقم جرونيمو و در شرايط تنش خشكي مربوط به رقم اوكاپي بود. به طوركلي نتايج اين آزمايش نشان داد كه تنش خشكي در دوره گل دهي و رسيدگي بذر روي گياه مادري سبب كاهش كيفيت بذر ارقام بررسي شده گرديد ولي تحت چنين شرايطي ارقام جرونيمو، زرفام، دكستر و ليكورد از وزن هزار بذر بالاتر، ارقام اورينت، مودنا و دكستر از چگالي بذر بيشتر، ارقام ملينا و مودنا از EC پائين تر و ارقام اوكاپي و مودنا از وزن خشك گياهچه بالاتري در مقايسه با ديگر ارقام مورد بررسي برخوردار بودند. بنابراين در چنين شرايطي بذر داراي كيفيت نسبتاً مطلوب جوانه زني و خصوصيات بنيه گياهچه اين ارقام را مي توان توليد كرد