بهبود جوانه‌زني بذر سياه‌دانه (Nigella sativa L.) با عناصر كلسيم و روي تحت تنش شوري

پرايمينگ بذر به منظور بهبود جوانه زني و افزايش قدرت گياهچه در محصولات زراعي، به خصوص در شرايط وقوع تنش هاي محيطي به كار گرفته مي شود. پژوهش حاضر جهت ارزيابي سودمندي پرايمينگ با عناصر كلسيم و روي بر شاخص هاي جوانه زني بذر و رشد گياهچه سياه دانه تحت تنش شوري طراحي گرديد. بدين منظور، آزمايش فاكتوريل بر پايه طرح بلوك هاي كامل تصادفي با چهار تكرار اجرا شد. عوامل آزمايشي شامل پنج سطح پرايمينگ (شاهد، پرايمينگ با نانو اكسيد روي، نيترات كلسيم، نيترات كلسيم+نانو اكسيد روي و پرايمينگ با آب مقطر) و سه سطح شوري (صفر، 50 و 100 ميلي مولار NaCl) بود. در اين آزمايش شاخص هاي جوانه زني بذر، محتواي سديم، پتاسيم و كلسيم گياهچه ها و فعاليت آنزيم پراكسيداز گياهچه ها اندازه گيري شد. نتايج نشان داد كه، پرايمينگ بذر با افزايش ميانگين شاخص هاي جوانه زني بذر اثرات سوء ناشي از تنش شوري را تا حدود زيادي رفع نمود. با افزايش غلظت نمك در محيط جوانه زني بذور، مقادير پتاسيم و كلسيم گياهچه ها كاهش و ميزان سديم و فعاليت آنزيم پراكسيداز به طور معني داري افزايش يافت. كاربرد روش هاي مختلف پرايمينگ بذر، موجب افزايش محتواي پتاسيم و كلسيم و فعاليت آنزيم پراكسيداز و نيز كاهش مقدار سديم گياهچه تحت تنش شوري گرديد. از بين تيمارهاي به كار رفته، پرايمينگ نيترات كلسيم+نانو اكسيد روي بيشترين كارآيي و بهترين عملكرد را در كاهش اثرات سوء ناشي از تنش شوري بر صفات مورد اندازه گيري در گياه دارويي سياه دانه داشت.