طراحي و ارزيابي مدل سرمايه هاي فكري دانشگاه علوم پزشكي مشهد با تاكيد بر نقش خلاقيت سازماني

Design and Evaluation of Intellectual Capitals Model in Mashhad Universities of Medical Sciences with Emphasis on the Role of Organizational Creativity

سرمايه ي فكري كه مجموعه اي از دارايي هاي نامشهود و دانش محور سازمان ها بوده تاثير قابل توجهي بر مزيت رقابتي و كارآمدي سازمان ها دارد. روش كار مطالعه حاضر به روش تركيبي كيفي - كمي انجام شد. جامعه آماري در بخش كيفي شامل كليه ي خبرگان و متخصصين علوم مديريتي و مديران ارشد دانشگاه هاي علوم پزشكي كشور بوده و در بخش كمي جامعه آماري شامل كليه ي اعضاي هيات علمي تمام وقت و كاركنان دانشگاه علوم پزشكي مشهد بود. از اين جامعه، نمونه اي 406 نفري به روش نمونه گيري طبقه اي دومرحله اي با تخصيص متناسب انتخاب شد. ابزار اصلي تحقيق پرسشنامه بوده كه روايي آن به صورت صوري و پايايي آن با ضريب آلفاي كرونباخ مورد بررسي قرار گرفت. يافته ها يافته هاي اين تحقيق كه از نتايج تكنيك دلفي، معادلات ساختاري و تحليل عاملي تاييدي حاصل گرديد، نشان ميدهد كه مدل مناسب سرمايه هاي فكري با تاكيد بر نقش خلاقيت سازماني شامل پنج بعد سرمايه ساختاري (با 3 مولفه)، سرمايه انساني (با 5 مولفه)، سرمايه نوآوري (با 5 مولفه)، سرمايه ارزشي و فرهنگي (با 3 مولفه) و سرمايه تكنولوژي (با 6 مولفه) بوده و خلاقيت سازماني از چهار بعد سيستم هاي سازماني، مديريت دانش، منابع و مهارت ها و سبك رهبري تشكيل ميگردد. همچنين يافته ها حاكي از آن بود كه خلاقيت سازماني به ميزان 72% در تبيين واريانس سرمايه هاي فكري نقش داشته و تغييرات اين متغير را تبيين مي كند. نتيجهگيري در اين پژوهش، سرمايه فكري دانشگاه علوم پزشكي مشهد شامل سرمايه ساختاري، انساني، نوآوري، ارزشي - فرهنگي و تكنولوژيكي بوده و خلاقيت سازماني تعيين كننده اساسي بر سرمايه فكري در اين دانشگاه مي باشد.

Introduction: Intellectual capital, a collection of intangible and knowledgeable assets of organizations, has a significant effect on the competitive advantage and effectiveness of organizations. Methods: The present study has been done by a combination method of qualitative-quantitative. The statistical population in the qualitative section includes all experts and managers of management sciences and senior managers of medical sciences universities of the country. In the quantitative part of the population, the statistical population includes all full-time faculty members and staff in Mashhad University of Medical Science. From this population, a sample of 406 people was selected through a two-stage stratified sampling with proportional allocation from seven departments of Mashhad University of Medical Science. The main instrument of the study was a questionnaire that its validity was formal and its reliability was checked by Cronbach's alpha coefficient. Results: The results of this research, which were derived from the results of the Delphi technique, structural equations and confirmatory factor analysis, show that an appropriate model of intellectual capital emphasizing the role of organizational creativity including five dimensions of structural capital (with 3 components), human capital (with 5 components), Innovation capital (with 5 components), value and cultural capital (with 3 components) and technology capital (with 4 components) and organizational creativity consists of four dimensions of organizational systems: knowledge management, resources, skills and leadership style. The findings also showed that organizational creativity contributed 72% to the explanation of the variance of intellectual capital and explains the changes in this variable. Conclusions: In this study, the intellectual capital in Mashhad University of Medical Science included structural capital, human capital, Innovation capital, values & cultural capital, technology capital; and organizational creativity is a fundamental determinant of intellectual capital in this university.