بررسي حقوقي ماهيت، ساختار و نحوۀ شكل‌گيري كلوپهاي بيمۀ حمايت و غرامت در عرصۀ داخلي و بين‌المللي

صنعت كشتيراني در عرصۀ جهاني از جملۀ مهم‌ترين و كارآمدترين حوزه‌ها تلقي مي‌شود. با توجه به اينكه همواره حوادث مختلف اين صنعت را مورد تهديد قرار مي‌دهد لذا بيم خسارات ناشي از اين حوادث منجر به اتخاذ شيوه‌هايي براي جبران اين خسارات به‌ويژه از طريق صنعت بيمه‌ شده است. علي‌رغم گسترش فعاليتهاي صنعت بيمۀ دريايي هنوز دسته‌اي از ريسكها و خطرات وجود دارند كه شركتهاي بيمۀ دريايي معمولي به علت پرهزينه‌بودن اين ريسكها پوششي براي آنها ارائه نمي‌دهند؛ اما از طرفي رايج‌بودن اين خطرات باعث شده است مالكان كشتيها خود اقدام به تشكيل كلوپهايي طرفيني بدون اهداف انتفاعي كنند كه بتوانند اين خسارات را جبران كرده و تا حد امكان از داراييهاي خود حفاظت كنند. امروزه به دليل كارآمدي اين كلوپها و وجود الزامات قانوني و بين‌المللي، شركتهاي كشتيراني ناگزير از تنظيم قرارداد و بهره‌مندي از خدمات و پوششهاي ارائه‌شده توسط اين كلوپها هستند. كشور ما نيز به دليل وجود ناوگان گسترده، ميزان تحرك و فعاليت بندرها و موقعيت جغرافيايي خاص از اين قاعده مستثنا نبوده است. لذا با توجه به اهميت اين كلوپها، در اين نوشتار به تحليل ماهيت، ساختار و ويژگيهاي آنها مي‌پردازيم كه به نظر نگارنده ثبت كلوپهاي حمايت و غرامت در قالب مؤسسۀ غيرانتفاعي و آنچه در عمل در مورد تنها كلوپ حمايت و غرامت ايراني رخ‌ داده از لحاظ حقوقي صحيح نيست و قالب صحيحي كه كلوپهاي حمايت و غرامت مي‌توانند در آن شكل‌ گرفته و اقدام به فعاليت كنند قالب شركت سهامي است.