اثربخشي درمان شناختي- رفتاري گروهي بر رفتار خودمراقبتي، بهزيستي ذهني و اميدواري در افراد مبتلا به ديابت نوع 2

Effectiveness of Group Cognitive-Behavioral Therapy on the Self-Care Behaviors, Psychological Wellbeing, and Hope of Patients with Type II Diabetes

زمينه و هدف: ديابت يك بيماري مزمن، از نظر مديريت بيماري و لزوم خودمديريتي، پيچيده­ترين بيماري محسوب مي­شود. درمان شناختي- رفتاري از روش‌هايي است كه در ايجاد خودمديريتي و خودتنظيمي نقش عمده‌اي ايفا مي‌كند. اين پژوهش با هدف تعيين تأثيردرمان شناختي- رفتاري بر رفتار خودمراقبتي، شاخص­هاي بهزيستي و اميدواري در افراد مبتلا به ديابت نوع 2 بود. مواد و روش‌ها: اين پژوهش نيمه‌تجربي با طرح پيش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه كنترل بود. جامعه آماري بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 مراجعه‌كننده به كلينيك ديابت بيمارستان رازي اهواز بودند، كه 30 نفر به روش نمونه‌گيري در دسترس انتخاب و به طور تصادفي ساده در دو گروه گواه (15 نفر) و آزمايش (15 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمايش به مدت 8 جلسه90 دقيقه‌اي با روش درمان شناختي- رفتاري آموزش ديدند و همه افراد پرسشنامه رفتارهاي خودمراقبتي Toobert Hompson و Glaskow، بهزيستي روان‌شناختي Ryff و اميدواري Snyder را به عنوان پيش‌آزمون و پس‌آزمون تكميل كردند. داده‌ها با روش كوواريانس چندمتغيري و با استفاده از نرم‌افزارSPSS نسخه 21 تحليل شدند. سطح معني‌داري آزمون‌ها 05/0 در نظر گرفته شد. يافته‌ها: تحليل كوواريانس نشان داد كه درمان شناختي- رفتاري گروهي باعث افزايش معني‌دار رفتارهاي خودمراقبتي، بهزيستي ذهني و اميدواري در گروه آزمايش مبتلايان به ديابت نوع 2 شد (p≤0/05). بحث و نتيجه‌گيري: نتايج نشان داد درمان شناختي رفتاري گروهي بر بهبود رفتارهاي خودمراقبتي، بهزيستي ذهني و اميدواري مبتلايان به

Background & Objective: Diabetes is a chronic disorder and the most complicated disease regarding its management and need for self-management. Cognitive-behavioral therapy plays a key role in self-management and self-regulation. The present study aimed to investigate the effects of cognitive-behavioral therapy on the self-care behaviors and psychological wellbeing and hope indicators in patients with type II diabetes. Methodology: This quasi-experimental study was conducted with a pretest-posttest design and a control group on 30 patients with type II diabetes referring to the diabetes clinic at Razi Hospital in Ahvaz, Iran. The patients were selected via convenience sampling and randomly divided into the test and control groups (15 each). The test group received eight sessions of cognitive-behavioral therapy (90 minutes). Data were collected using the self-care behavior questionnaire by Robert Thompson and Glasgow, Ryff psychological wellbeing inventory, and Snyder's cognitive model of hope at pretest and posttest. Data analysis was performed in SPSS version 21 using multivariate analysis of covariance (MANCOVA) at the significance of 0.05. Results: MANCOVA results indicated that group cognitive-behavioral therapy significantly increased the self-care behaviors, psychological wellbeing, and hope indicators in the patients with type II diabetes (P≤0.05). Conclusion: Group cognitive-behavioral therapy was effective in improving the self-care behaviors, psychological wellbeing, and hope indicators of the patients with type II diabetes. Therefore, this method could be used by psychiatrists and healthcare providers for the enhancement of self-care behaviors, psychological wellbeing, and hope in these patients.