سازوكار مقاومت به دلتامترين در جمعيت‌هاي مزرعه‌اي مينوز برگ گوجه‌فرنگي Tuta absoluta (Lepidoptera: Gelechiidae)

مينوز برگ گوجه فرنگي Tuta absoluta (Meyrick) يك تهديد جدي براي توليد گوجه فرنگي در شرايط مزرعه و گلخانه محسوب مي شود. تحقيق حاضر با هدف بررسي حساسيت جمعيت هاي مزرعه اي مينوز برگ گوجه فرنگي به حشره كش دلتامترين و تعيين سازوكار مقاومت با استفاده از سينرژيست ها انجام شده است. زيست سنجي به روش غوطه‌وري برگ در محلول سمي و روي لاروهاي سن دوم انجام شد. نرخ مقاومت محاسبه شده بين 1.88 تا 21.58 برابر در مقايسه با سويه حساس متغير بود. در آزمون هاي سينرژيسمي، از PBO، DEF و DEM جهت بررسي احتمال دخالت سيستم هاي آنزيمي در ايجاد مقاومت استفاده شد. برگ هاي آغشته به غلظت هاي مناسب از هر سينرژيست به مدت 12 ساعت قبل از شروع زيست سنجي با حشره كش، جهت تغذيه در اختيار لاروهاي سن 2 قرار داده شد. بالاترين غلظت از هر سينرژيست كه در جمعيت حساس هيچ گونه تلفاتي را همراه نداشت، براي سينرژيست هاي PBO، DEF و DEM به ترتيب عبارت بودند از 100، 100 و 120 ميلي گرم بر ليتر. بر خلاف DEM و DEF، PBO، مهار كننده منواكسيژنازهاي وابسته به سيتوكروم پي 450، به طور معني داري سميت دلتامترين را در هر سه جمعيت مزرعه اي افزايش داد (بالاترين نرخ سينرژيسم 5.44). به نظر مي رسد كه در شرايط موجود، استفاده صرف از تركيبات پايرتروييدي جهت كنترل مينوز برگ گوجه فرنگي از جهت گسترش مقاومت به صلاح نباشد.