تدوين استراتژي ‌هاي بهينه (مناسب) زيست محيطي صنايع نفت و گاز به روش SWOT در پارس جنوبي 2

با توجه به گستردگي صنايع نفت و گاز و نقش موثر اين صنايع در ايجاد آلودگي‌هاي زيست‌محيطي، تدوين يك برنامه استراتژيك براي بهبود عملكرد زيست‌محيطي ضروري است. بدين منظور اقدامات انجام‌شده در راستاي كاهش عوارض زيستي در محدوده قابل‌قبول و در چارچوب قوانين و مقررات سازمان محيط زيست بررسي شده است. دستيابي به سطح معيني از درجه اطمينان، نياز به استفاده از روش‌هاي پيشرفته دارد. بنابراين تدوين يك استراتژي براي كاهش جنبه‌ها و پيامدها‌ي زيست‌محيطي در صنايع مختلف به‌خصوص صنعت نفت و گاز به عنوان يك ضرورت انكارناپذير است كه بايد به آن توجه كرد. مواد و روش‌ها: هدف از اين پژوهش تدوين استراتژي‌هاي زيست‌محيطي در صنايع نفت و گاز پارس جنوبي 2 است كه مي‌تواند زمينه تدوين و ارائه برنامه مديريتي راهبردي مناسب در جهت رعايت هرچه بيشتر قوانين و مقررات زيست‌محيطي براي واحدهاي مشابه را در منطقه فراهم كند. در اين پژوهش ابتدا مهم‌ترين عوامل دروني و بيروني از كميته طوفان مغزي شناسايي و توسط 20 نفر از كارشناسان تكميل شد. در مرحله بعد چك‌ليست نهايي توسط 10 نفر از مديران سازمان بر اساس طيف ليكرت نمره‌دهي شد. اوزان عوامل داخلي و خارجي، با تشكيل ماتريس  IFE و EFE محاسبه شد. براي تدوين استراتژي‌ها و تعيين وضعيت موجود از روش SWOT بهره گرفته شده است. از ماتريس ارزيابي اقدام و موقعيت استراتژيك (SPACE)، به‌عنوان ابزاري شناخته‌شده و تكنيكي موثر و مناسب براي توسعه و بازبيني استراتژي‌هاي شركت و ايجاد تعادل بين عوامل دروني (ضعف‌ها و قوت‌ها) و بيروني (فرصت‌ها و تهديد‌ها)، استفاده شده است. نتايج و بحث: نتايج به‌دست‌آمده از ماتريس ارزيابي عوامل داخلي و خارجي بيانگر آن است كه سازمان (پالايشگاه مورد بررسي) داراي نقاط قوت بيشتري نسبت به ضعف‌هاي موجود و فرصت‌هاي بيشتري نسبت به تهديدها است. بنابراين بايد سازوكارهايي را در پيش بگيرد تا تهديدها را از بين برده و نقاط ضعف خود را به حداقل برساند. بنابراين نوع استراتژي‌هاي مناسب براي توسعه و بهبود پالايشگاه مذكور در زمينه مسايل زيست‌محيطي بايد از نوع استراتژي‌هاي تنوع بخشي باشد. در نهايت 11 استراتژي انتخاب و نمره‌دهي شد كه استراتژي بهبود شرايط زيست‌محيطي منطقه با امتياز 23/6 و استراتژي اصلاح و بازنگري برنامه‌هاي مديريتي و به حداقل رساندن آلاينده‌هاي محيطي با امتياز 23/5 و استراتژي توسعه و ارتقاء كيفيت مديريت پساب و پسماند با استفاده از فناوري‌هاي نوين زيست‌محيطي با امتياز 01/5 به ترتيب به عنوان برترين استراتژي‌ها اولويت‌بندي شدند. نتيجه‌گيري: يافته‌ها و نتايج نشان‌دهنده جايگاه سازمان در موقعيت رقابتي است و بايد استراتژي‌هاي حفظ، نگهداري و ثبات را در جهت كاهش صدمات زيست‌محيطي به كار گيرد.