اثربخشي دوره هاي آموزش محيط زيست بر سطح دانش، نگرش و مهارت محيط زيست: دانشجويان دانشگاه علوم بهزيستي وتوانبخشي

سابقه و هدف: بخش عمده مشكلات موجود در محيط زيست، ريشه در نبود آگاهي لازم و ضعف فرهنگي در زمينه ارتباط انسان و طبيعت دارد، در واقع نوعي مشكل فرهنگي محسوب مي شود. از آنجا كه نهادينه كردن آموزش و فرهنگ محيط زيستي از زمان كودكي آغاز مي شود، بنابراين دوره رسمي پيش دبستان مي تواند يكي از مهمترين دوره هاي سرمايه گذاري آموزشي و فرهنگي در زمينه محيط زيست باشد. لذا هدف پژوهش حاضر، نيازسنجي و بررسي تاثير دوره هاي آموزشي بر سطح نگرش، دانش و مهارت هاي محيط زيستي دانشجويان رشته ي رشد و پرورش كودكان پيش دبستان دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي بعنوان پيشگامان آموزش حفظ محيط زيست به كودكان پيش دبستاني است. مواد و روش ها: براي دستيابي به هدف فوق، 55 نفر از دانشجويان دو ترم آخر رشته ي رشد و پرورش كودكان پيش دبستان دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي در سال تحصيلي 97-96 به روش نمونه گيري در دسترس، انتخاب شدند. در اين بررسي سه پرسشنامه 14 سوالي جهت سنجش سطح نگرش، دانش و مهارت نسبت به محيط زيست و مباحث مرتبط مورد استفاده قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون t دو نمونه وابسته در نرم افزار SPSS تجزيه و تحليل شد. جهت سطح بندي نمره نهايي پاسخ دهندگان از روش منطق 25 درصد رياضي استفاده شد. نتايج و بحث: روايي ابزارهاي مورد استفاده از طريق روايي محتوا و با دو سنجه روايي محتوا (CVI) و نسبت روايي محتوا (CVR)، و پايايي آن ها با استفاده از ضريب آلفاي كرنباخ (همساني دروني) و ضريب همبستگي درون طبقاتي (پايايي در طول زمان) مورد بررسي قرار گرفت. با توجه به نتايج به دست آمده هر سه ابزار از روايي محتواي قابل قبول ، همساني دروني و پايايي در طول زمان برخوردار بودند. مقادير آلفاي كرنباخ سه ابزار سنجش نگرش، دانش و مهارت به ترتيب برابر 0.702، 0.881 و 0.951 و مقادير ضريب همبستگي درون طبقاتي سه ابزار به ترتيب برابر 0.665، 0.721 و 0.734 به دست آمد. با توجه به نتايج به دست آمده برگزاري دوره آموزشي موجب تغيير نگرش (t=2.39, p=0.023, Eta2=15.2)، بالابردن دانش (t=13.31, p 0.001, Eta2=84.7) و افزايش سطح مهارت (t=6.90, p 0.001, Eta2=59.8) آزمودني ها شد. بر اساس نتايج توصيفي مشخص شد كه قبل از مداخله 45.5 درصد آزمودني ها نگرش بالا و بعد از مداخله 75.8 درصد نگرش بالايي در خصوص محيط زيست داشتند.  همچنين، قبل از مداخله سطح دانش 60.7 درصد آزمودني ها در سطح پائين تا پائينپائين در حالي كه بعد از مداخله سطح دانش 84.8 درصد آزمودني ها در سطح بالا بود. در نهايت، قبل از مداخله سطح مهارت 36.6 درصد آزمودني ها در سطح بالا در حالي كه  بعد از مداخله سطح مهارت 87.9 درصد در سطح بالا بود. نتيجه گيري: بر اساس يافته هاي به دست آمده مشخص شد كه برگزاري دوره آموزشي بيشترين تأثير را به ترتيب بر افزايش سطح دانش نسبت به محيط زيست، و بعد از آن افزايش سطح مهارت و در نهايت تغيير نگرش داشته است. يافته هاي تحقيق حاضر نشان داد كه برگزاري دوره هاي آموزش محيط زيست باعث بهبود سطح نگرش، دانش و مهارت دانشجويان مي شود.