مدل پيروي شرنگ‌آلود مطيعان در سازمان: يك نگاشت علّي

وجود پيرواني يكي از ابعاد تحقق شرنگ‌آلودگي سازمان است كه براساس الگويي رفتاري از رهبران زهرآگين تبعيت مي‌كنند. پژوهش حاضر به كاوش اين الگو در بستر سازمان‌هاي دولتي كرمان در چارچوب رهيافت نگاشت علّي پرداخته است. براي اين منظور پس از مطالعه ادبيات پژوهش و شناسايي 15 عامل نقش‌آفرين در پيروي شرنگ‌آلود مطيعان و گنجاندن آن‌ها در پرسش‌نامه نيمه‌بسته مبتني بر طيف ليكرت با استفاده از روش نمونه‌گيري مفهوم و گلوله برفي، 31 نفر از خبرگان شناسايي و پرسش‌نامه ميان آن‌ها توزيع شد. براي غربال‌گري داده‌ها از ميانگين نظر خبرگان بر پايه منطق فازي استفاده شد كه نتيجه به حذف 2 عامل انجاميد، سپس پرسش‌نامه‌اي با ساختاري ماتريسي براي كشف روابط علّي ميان عوامل تهيه شد. پس از حصول اطمينان از عدم وجود رابطه معنادار ميان شاخص‌هاي خبرگي خبرگان و شاخص‌هاي پيچيدگي و دامنه نقشه‌هاي شناختي و نيز بررسي تشابه تقشه شناختي خبرگان كه نشان مي‌داد ويژگي‌هاي شخصي و عضويت خبرگان در سازمان‌هاي مختلف نتوانسته است ميان نقشه‌هاي خبرگان تفاوت معناداري ايجاد كند، نسبت به استخراج نقشه‌ مورد اتفاق خبرگان مبتني بر روابط نسبتاً قوي ميان عوامل اقدام شد. نتيجه به يك مدل منجر شد كه براساس آن عوامل فرآيندي مؤثر در پيروي شرنگ‌آلود مطيعان عبارت از وابستگي، فروماندگي، واماندگي، درماندگي، واخوردگي و وازدگي‌هراسي مطيعان و نيز وارون‌گري رهبران زهرآگين بودند.