بررسي آثار گردشگري بر رضايت ساكنان محلي با كاربرد نظريه سرريز پايين به بالا؛ نمونه موردي: منطقه كمردوغ

گردشگري، يكي از صنايع با قوي‌ترين شتاب توسعه در اقتصاد جهاني است و با خود آثار مثبت و منفي بسياري به همراه دارد. يكي از عوامل كليدي در توسعه گردشگري، رضايت ساكنان محلي است. درك رابطه بين آثار گردشگري و رضايت ساكنان از زندگي، نقشي حياتي در موفقيت مقاصد گردشگري در آينده ايفا مي‌كند. نظريه سرريز پايين، نظريه‌اي است كه اين رابطه را بررسي مي‌كند. براساس اين نظريه تصور مي‌شود رضايت از زندگي بر بالاي سلسله‌مراتب نگرش (يا رضايتمندي) قرار گرفته و متأثر از رضايت از حوزه‌هاي زندگي (جامعه، خانواده، كار، زندگي اجتماعي، سلامتي و ...) است. هدف پژوهش، بررسي رابطه بين ادراك ساكنان از تأثيرات گردشگري (اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و محيطي) با رضايت ساكنان از حوزه‌هاي خاص زندگي (رفاه مادي، رفاه اجتماعي، رفاه عاطفي و رفاه سلامتي) و درنهايت رضايت كلي از زندگي است. روش انجام پژوهش كمّي تحليلي، ابزار سنجش پژوهش پرسش‌نامه و جامعه آماري آن شامل تمام ساكنان منطقه كمردوغ است. تعداد نمونه‌ها با جدول كرجسي و مورگان تعيين (220 n=) و نمونه‌ها با روش نمونه‌گيري تصادفي انتخاب شد. اعتبار صوري پرسش‌نامه را كارشناسان تأييد كردند. پايايي پرسش‌نامه با استفاده از ضريب آلفاي كرونباخ (0.73 تا 0.91=α) تأييد شد. نتايج تحليل رگرسيون نشان داد تأثير متغيرهاي حس رفاه مادي، حس رفاه سلامت، حس رفاه اجتماعي و حس رفاه احساسي بر رضايت ساكنان از منطقه معنا‌دار بوده است. اين متغيرها درمجموع توانستند 34.4درصد از تغييرات متغير رضايت ساكنان را تبيين كنند. همچنين متغير رفاه احساسي و رفاه مادي نسبت به دو متغير ديگر قدرت بيشتري در پيش‌بيني متغير رضايتمندي شخصي داشتند. نوآوري پژوهش حاضر استفاده از نظريه سرريز پايين به بالاست.