بررسي عوامل اثرگذار بر قصد افشاي تخلفات دركاركنان بخش بهداشت و درمان (مورد مطالعه: كاركنان دانشگاه علوم پزشكي مشهد)

مقدمه: افشاگري يك ابزار كنترل قوي در جلوگيري از تخلفات سازماني مي‌باشد. عوامل بي‌شماري بر تمايل افراد بر افشاي تخلفات سازماني اثرگذارند. از بين اين عوامل ويژگي‌هاي شخصيتي و موقعيتي از اهميت بيشتري برخوردارند. هدف پژوهش حاضر بررسي رابطه بين متغيرهاي موقعيتي (ويژگي‌هاي فردتخلف، جايگاه فرد متخلف) و متغيرهاي فردي (نگرش نسبت به افشاگري، كانون كنترل و هويت اخلاقي) بر قصد افشاگري كاركنان مي‌باشد. روش پژوهش: اين پژوهش يك مطالعه مقطعي از نوع توصيفي تحليلي است كه بر روي 242 نفر از كاركنان دانشگاه علوم پزشكي مشهد انجام شد. جهت جمع‌آوري اطلاعات از پرسشنامه‌اي مبني بر مطالعات گذشته استفاده گرديد. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار اسمارت پي ال اس به منظور مدل‌يابي به روش حداقل مربعات جزئي، تجزيه و تحليل شد. يافته‌ها: مقدار ضريب استاندارد شده ميان متغيرهاي مستقل با قصد افشاگري به لحاظ آماري معنادار (P 0.005) مي‌باشد، به اين معنا كه كانون كنترل دروني، هويت اخلاقي، نگرش فرد نسبت به افشاگري، جايگاه فرد متخلف و ويژگي‌هاي تخلف نقش مثبت و معناداري در تصميم فرد براي گزارش تخلفات دارند. نتيجه‌گيري: با توجه به اين كه افراد داراي كانون كنترل دروني، نگرش مثبت نسبت به افشاگري و هويت اخلاقي بالا نسبت به مشاهده تخلفات سازماني بي‌تفاوت نخواهند بود و جايگاه فرد متخلف و ميزان جديت تخلف نقش قابل ملاحظه‌اي در تمايل افراد به افشاي آن دارند؛ بهتر است از كاركناني كه داراي اين ويژگي‌هاي شخصيتي هستند در پست‌هاي حساس‌تر استفاده شود و هم‌چنين تمهيدات مناسبي مانند ايجاد كانال‌هاي گزارش‌دهي تخلفات به منظور تسهيل اين امر صورت گيرد.