عنوان مقاله :
ارزيابي پتانسيل دي اكسيد كربن فوق بحراني در استخراج روغن از ضايعات تن ماهيان و مقايسه آن با روش پرس مرطوب
پديد آورندگان :
طاعتي كلي ، محمد مهدي دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - دانشكده شيلات و محيط زيست - گروه فرآوري محصولات شيلاتي , شعبان پور ، بهاره دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي - دانشكده شيلات و محيط زيست - گروه فرآوري محصولات شيلاتي , اجاق ، مهدي دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - دانشكده شيلات و محيط زيست - گروه فرآوري محصولات شيلاتي
كليدواژه :
ضايعات تن ماهيان , پراكسيداسيون ليپيدي , تركيبات فرار , DHA , دي اكسيد كربن فوق بحراني
چكيده فارسي :
روغن ماهي يكي از ارزشمندترين محصولات دريايي مي باشد كه هم به صورت تصفيه نشده براي خوراك دام، طيور و آبزيان مورد استفاده قرار گرفته و هم به واسطه داشتن اسيدهاي چرب ايكوزاپنتانوئيك اسيد (EPA) و دكوزاهگزانوئيك اسيد (DHA) مي تواند به عنوان مكمل غذايي توسط انسان مصرف گردد. در پژوهش حاضر، استخراج روغن با دو روش سيال فوق بحراني (SFE) و پرس مرطوب (WP) از ضايعات كارخانجات كنسرو تن ماهيان، از دو ديدگاه بازدهي و كيفيت محصول، با تمركز بر مصارف انساني مورد مطالعه قرار گرفت. بدين منظور، نسبت روغن بدست آمده از مواد خام اوليه و نيز شاخص ها و تركيبات حاصل از پراكسيداسيون ليپيدي و نيز آلودگي هاي بر مبناي فلزات سمي ارزيابي شدند. نرخ بازدهي محصول و ميزان رطوبت روغن اختلاف معني داري را در هر 2 روش نشان نداد. برخي از تركيبات فرار مانند آلدهيدها تنها در روش WP مشاهده شد و تعداد آلكان هاي يافت شده در اين روش نيز بيشتر از SFE بود. در مقابل اسيد سيتريك به عنوان اسيد آلي غير ليپيدي تنها در تيمار SFE يافت گرديد و DMA به عنوان عامل اصلي ايجاد بوي ويژه ماهي در هر 2 تيمار مشاهده شد. ليپيدهاي خنثي اندازه گيري شده در اين پژوهش (شامل استرهاي واكسي، TAG، FFA و CHOL) و نيز نرخ اسيديته اختلاف معني داري را نشان ندادند. ميزان DHA در پروفايل اسيدهاي چرب تيمار SFE به طور معني داري بالاتر از تيمار WP بود. همچنين، ميزان فلزات سمي جيوه، آرسنيك، كادميوم و سرب نيز در تيمار SFE به طور معني داري پايين تر از تيمار WP بود. بنابراين، نتايج حاصل از اين مطالعه، حاكي از پتانسيل مناسب ضايعات تن ماهيان براي استخراج روغن ماهي در حوزه مصارف انساني و روش SFE براي استخراج آن بود.