عنوان مقاله :
بررسي قرابت خويشاوندي ماهيان جنس Rutilus Rafinesque, 1820 در سواحل جنوبي درياي خزر (بندرتركمن، شلمان‌رود و رود ارس) بر اساس صفات استخوان‌شناسي
پديد آورندگان :
Eagderi;Ghojoghi;Nasri ، S;F;M University of Tehran - Faculty of Natural Resources - Fisheries
كليدواژه :
انعطاف‌پذيري ريختي , آرايه‌شناسي , درياي خزر , كپورماهيان , ماهي‌شناسي
چكيده فارسي :
اين تحقيق با هدف بررسي قرابت خويشاوندي ماهيان جنس Rutilus در سواحل جنوبي درياي خزر انجام گرديد. براي اين تحقيق در مجموع تعداد 30 قطعه ماهي از سه جمعيت ماهي كلمه (بندرتركمن، رودخانه شلمان‌رود و رود ارس) به عنوان درون‌گروه و 10 قطعه ماهي سفيد از صيدگاه بندرتركمن به‌عنوان برون‌گروه تهيه شد. تمامي نمونه‌ها بر اساس دستورالعمل استاندارد شفاف‌سازي شده و اجزاء اسكلتي آن‌ها مورد بررسي و تجزيه و تحليل قرار گرفت. به‌منظور استنباط نتايج تبارشناسي، تعداد 33 حالت صفت استخوان‌شناسي انتخاب و تبارنگار مبتني بر بيشترين پارسيموني در نرم‌افزار TNT ترسيم گرديد. نتايج به دست آمده بيان‌گر هم‌تبار بودن سه جمعيت كلمه با پشتيباني 100% بود. در اين ميان ماهي كلمه بندرتركمن با پشتيباني 65% درخت‌هاي ممكن به‌عنوان گروه پايه‌اي (قديمي‌ترين گروه) مشخص گرديد و دو گروه كلمه ارس و كلمه شلمان‌رود به‌عنوان خويشاوندان جديدتر در يك خوشه قرار گرفتند. بر اساس نتايج استخوان‌شناسي اين مطالعه و بر اساس خويشاوندي نزديك‌تر كلمه ساكن رودخانه ارس و كلمه كورا، به نظر مي‌رسد كلمه شمالي (R. rutilus) كه به‌عنوان گونه ساكن آب‌هاي شيرين سواحل جنوبي درياي خزر از جمله رودخانه ارس شناخته مي‌شود، در واقع همان گونه كلمه خزري نژاد كورا (R. caspicus) مي باشد. كلمه‌ي رودخانه ارس احتمالاً به‌واسطه زندگي در اين رودخانه با شرايط متفاوت محيطي تحت تأثير انعطاف‌پذيري ريختي، تفاوت‌هاي استخوان‌شناسي را با جمعيت آن در سواحل جنوب غربي درياي خزر كسب كرده است كه اين مسئله نياز به تأييد توسط مطالعات تكميلي دارد. همچنين اين احتمال نيز وجود دارد كه كلمه خزري نژاد تركمني يك آرايه متمايز از گونه‌هاي كلمه خزري و شمالي باشد.
