مروري مبتني بر شواهد در حوزه توسعه ابزارهاي نقد پژوهش هاي كمي

زمينه و هدف: انتخاب يك ابزار نقد پژوهش مناسب، بخشي مهم از عملكرد مبتني بر شواهد است. مطالعه حاضر با هدف انجام مروري سيستماتيك در بانك هاي اطلاعاتي در حوزه توسعه ابزارهاي نقد پژوهش هاي كمي انجام شد. مواد و روش ها: مرور سيستماتيك حاضر از تاريخ ۸ تا ۱۲ ژانويه در بازه زماني سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۶ در بانك هاي اطلاعاتي PubMed, ProQuest Ovid, Web of Science, Scopus, Cochrane با استفاده از كليدواژه هاي بازيابي شده در MeSH و بر اساس معيارهاي ورود و خروج انجام شد. يافته ها: از مجموع ۱۱۰۰ مقاله بازيابي شده، فقط ۱۹ مقاله در مطالعه باقي ماند. در اين مقالات با بهره گيري از روش هايي مانند برگزاري كارگاه، تكنيك دلفي، پانل خبرگان و روش اكتشافي، ابزارهاي نقد ارزشيابي براي انواع پژوهش هاي كمي شامل مطالعات مشاهده اي (STROBE،STROBE-ME ، STROMEID، RECORD، STROBE-NI، STROBEnut، AXIS، CORE)، كارآزمايي باليني (CONSORT و انواع آن، STRICTA، SPIRIT و CA of RCTs of NPs)، مداخله اي (QI-MQCS) و مطالعات موردي (CARE, SCARE) شناسايي شدند. همچنين دو ابزار، يكي براي نقد عمومي پژوهش هاي كمي (CAT) و ديگري براي سنجش ويژگي هاي روان سنجي ابزارهاي اندازه گيري سلامت (COSMIN) معرفي شدند. نتيجه گيري: پس از معرفي ابزارهاي نقد مفيد براي ارزشيابي پژوهش هاي كمي، شواهد نشانگر آن بود كه در مراحل توسعه ابزار به فرايند روايي و پايايي برخي از ابزارها توجه كافي نشده بود. محققين و داوران بايد آگاه باشند كه انتخاب يك ابزار نقد معتبر و قابل اعتماد و با سهولت استفاده مي تواند راهنماي مفيدي براي آن ها در مسير نگارش و ارزشيابي پژوهش هاي كمي باشد.