تاريخ انگاره تحريف بايبل در مجادلات مسيحي‌ ـ ‌اسلامي

تاريخ انگاره‌ها، يكي از شاخه‌هاي نوپديد تاريخ‌نگاري است كه رويدادهاي تاريخي را در پرتو انديشه‌ها و آموزه‌ها برمي‌رسد. اين نوشتار، تاريخ شكل‌گيري آموزه اسلامي محرّف‌بودن بايبل (شامل تَنَخ و عهد جديد) را به مثابه يك انگاره مورد بررسي قرار داده است. منابع اين پژوهش، بيشتر منابع مسيحي و گاه اسلامي ـ مسيحي سه قرن نخست اسلامي است كه در آنها اِشكال‌هاي مختلف مسلمانان بر مسيحيت مطرح و پاسخ داده شده است. بر اساس برخي اسناد، انگاره معيار در بين مسلمانان در باره بايبل تا دوران هارون الرشيد، انگاره وثاقت بايبل و نه محرّف‌بودن آن بوده است؛ اما بر پايه منابعي ديگر، كهن‌ترين زماني كه مسلمانان اتهام تحريف را متوجه بايبل كرده‌اند، به اوايل دوران عباسي برمي‌گردد و انگاره تحريف، به شكلي بسيار ابتدايي و مبهم، در دوران مهدي عباسي مطرح بوده است و به‌هرحال، تنها از دوران خلافت مأمون به بعد است كه مي‌توان ظهور اين انگاره را به‌روشني مشاهده كرد