اثربخشي شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي بر علائم اضطراب، افسردگي و استرس بيماران كليوي تحت همودياليز

The Effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy on Symptoms of Anxiety, Depression and Stress in Renal Patients Under Hemodialysis

مقدمه افسردگي، اضطراب و استرس در بيماران همودياليزي شيوع بالايي دارد كه باعث كاهش سلامت رواني شده و منجر به اختلال عملكرد آن ها در ابعاد گوناگون مي شود. با توجه به نقش قابل توجه عوامل روان شناختي در فرايند درمان و بهبود بيماران، اين پژوهش با هدف تعيين اثربخشي شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي بر علائم اضطراب، افسردگي و استرس بيماران كليوي تحت همودياليز اجرا شد. روش كار روش پژوهش حاضر از نوع نيمه تجربي با طرح پيش آزمون- پس آزمون و پيگيري با گروه كنترل بود. جامعه پژوهش بيماران تحت درمان با همودياليز شهر زنجان در سال 1397 بودند.20 نفر با روش نمونه گيري هدفمند انتخاب و با روش تصادفي ساده در دو گروه 10 نفري جايگزين شدند. جهت انجام مداخله بيماران گروه آزمايش در طي دو ماه در 8 جلسه ا ساعته شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي را به صورت گروهي دريافت كردند و گروه كنترل هيچگونه درماني دريافت نكردند. براي سنجش متغيرهاي پژوهش از مقياس افسردگي، اضطراب و استرس(DASS-21) استفاده شد. داده ها با روش تحليل واريانس چند متغيره تحليل شدند. يافته ها نتايج آزمون تحليل واريانس با اندازه گيري مكرر نشان داد كه پس از انجام مداخله، نمرات هر سه زير مقياس افسردگي، اضطراب و استرس به طور معناداري نسبت به گروه كنترل كاهش پيدا كرد (P<0/01) و مرحله در هيچ كدام از زير مقياس ها معني دار نبود (P>0/01). نتيجه گيري شناخت درماني مبتني بر ذهن آگاهي به عنوان روش درماني موثري در كاهش علائم افسردگي، اضطراب و استرس بيماران كليوي تحت همودياليز محسوب مي گردد. لذا پيشنهاد مي شود درمانگران و متخصصين از اين روش درماني براي راستاي ارتقا سلامت بيماران استفاده نمايند.

Introduction: Psychological factors play an important role in developing and maintaining health in hemodialysis patients, so this study aimed to determine the effectiveness of Mindfulness-Based Cognitive Therapy on symptoms of anxiety, depression and stress in hemodialysis patients. Methods: The present study was a Quasiexperimental design with pretest-posttest and follow-up with control group. The study population consisted of hemodialysis patients in Zanjan in 1397. 20 patients were selected using Purposive sampling and were randomly divided into two groups (n = 10). Patients in the experimental group received mindfulness-based cognitive therapy in 8 sessions during the two months and the control group did not receive any treatment. The DASS-21 Depression Anxiety and Stress Scale-21 was used to measure the research variables. Data were analyzed by multivariate analysis of variance. Results: The results of repeated measure ANOVA showed that after the intervention, the scores of all three sub-scales of depression, anxiety and tension significantly decreased compared to the control group (P < 0/01) and the stage in none of the following Scales were not significant (P > 0/01). Conclusions: Mindfulness-based cognitive therapy is considered as an effective treatment to reduce the symptoms of depression, anxiety and stress in hemodialysis patients. Therefore, it is suggested that therapists and specialists use the effects of the present study to improve patients’ health.