روزنامه‌نگاري صلح و ارزش‌هاي خبري آن در ايران؛ نحوه انعكاس اخبار حمله نيروهاي ائتلاف به عراق در 6 روزنامه سراسري كشور (كيهان، رسالت، اطلاعات، همشهري، اعتماد و ياس‌نو)

پژوهش پيش‌رو به روزنامه‌نگاري صلح، كه مفهومي به نسبت تازه در ادبيات روزنامه‌نگاري جهان محسوب مي‌شود، مي‌پردازد. هدف اصلي اين پژوهش كمك به تبيين و ارتقاي سطح ادبيات موضوعي روزنامه‌نگاري صلح است. در اين ميان، به تبيين شاخص‌ها و ارزش‌هاي اين شيوه روزنامه‌نگاري پرداخته‌ايم، تا ميزان بهره‌‌گيري شش روزنامه سراسري كشور (كيهان، رسالت، اطلاعات، همشهري، اعتماد، ياس‌نو) را از ارزش‌هاي صلح، در جنگ ميان نيروهاي ائتلاف و عراق در فروردين 82 بسنجيم. در اين پژوهش، نظريه گالتونگ و چهار مؤلفه اصلي روزنامه‌نگاري صلح (راه‌حل‌گرايي، فرايندمداري، حقيقت‌گرايي و مردم‌گرايي) را مبنا قرار داديم و دو بايسته اساسي را يعني «موازين حرفه‌اي» و «اصول اخلاقي» به آن افزوديم؛ بنابراين ادعاي نظري ما اين است كه چهار مؤلفه ذكر شده بايد با دو بايسته موازين اخلاقي و حرفه‌اي رابطه‌اي دوسويه داشته باشند و استمرار آن مي‌تواند زمينه صلحي پايدار توسط رسانه‌ها را فراهم كند. پس از استخراج و تعريف ارزش‌ها و مؤلفه‌هاي مربوط به روزنامه‌نگاري صلح با روش تحليل محتوا نمونه‌ها مورد بررسي قرار گرفت. نتايج اين پژوهش نشان مي‌دهد كه ميزان استفاده از مؤلفه‌هاي مربوط به روزنامه‌نگاري صلح در دوره مورد بررسي بسيار پايين است و هرچند به مؤلفه مردم‌گرايي در مقايسه با ساير مؤلفه‌ها بيشتر توجه شده، اما به نظر مي‌رسد اين امر در جنگ عراق برخاسته از نوعي مجاورت معنوي ميان ايران و عراق باشد. از طرف ديگر، انعكاس مظلوميت مردم عراق در شش روزنامه‌ مورد بررسي كاملاً يك‌سويه و محدود به جنگ است و كمتر براي روشن كردن ابعاد و دامنه‌هاي جنگ تلاش شده است. روزنامه‌ها خبرنگار اعزامي به عراق نداشته‌اند و گزارش‌هاي توصيفي كمتري به چاپ رسانده‌اند و به جاي گزارش‌هاي تحليلي و تحقيقي ترجيح داده‌اند ابتدا فقط به مسئله و خبر درگيري ميان دو طرف بپردازند.