عنوان مقاله :
بررسي سرلوح قرآني مذهَّب قاجاري به شماره ثبت 3089 از كتابخانه مركزي تبريز براساس اصول شكل و زمينه نظريه روانشناسانه گشتالت
پديد آورندگان :
شميلي ، فرنوش دانشگاه هنر اسلامي تبريز , غفوري فر ، فاطمه دانشگاه هنراسلامي
كليدواژه :
تذهيبهاي قرآني , عصر قاجار , كتابخانه مركزي تبريز , گشتالت , شكل و زمينه
چكيده فارسي :
قوانين گشتالت به عنوان نظريهاي در باب مطالعۀ روانشناسانه ادراك انسان از محيط توسط برخي پژوهشگران در حوزههاي مختلف از قبيل پوستر، نقاشي شهري و غيره مورد استفاده قرار گرفته است. اين الگوي روانشناختي ميتواند در حوزۀ صفحهآرايي اسلامي و به خصوص نسخ ارزشمند قرآني نيز راهگشا باشند. نظريۀ گشتالت مجموعهاي از اصول و قوانين بصري است كه يكي از آنها قانون«شكل و زمينه» ناميده ميشود. نسخه قرآني مذهب بر جاي مانده از دوره قاجار با شماره ثبت 3089 به لحاظ غناي نقوش و كيفيت تذهيب كاري آن بسيار حائز اهميت و مناسب مطالعات بيشتر است. اين پژوهش بررسي و چگونگي ادراك و شناخت الگوهاي بصري در اجزاء تذهيب قرآني را با بهرهگيري از مفهوم شكل و زمينه از قوانين گشتالت مد نظر دارد. اين پژوهش به شيوه توصيفي ـ تحليلي و به منظور پاسخگويي به اين سؤال اساسي انجام يافته است كه: بنيان و ساختار تزئينات سرلوح قرآن مورد نظر براساس قوانين تشكيل دهندۀ اصل شكل و زمينه از اصول نظريۀ روانشناسانۀ گشتالت چگونه قابل واكاوي است؟ تحليل عناصر بكار رفته در سرلوح اين قرآن نفيس و مطالعه ساختار بصري و نقشمايههاي آن براساس قانون شكل و زمينه گشتالت ميزان صلابت و استحكام تركيببندي آن را مشخص ميكند.
عنوان نشريه :
مطالعات فرهنگ ارتباطات