بررسي آلودگي خاك‏هاي سطحي اطراف كارخانه سيمان شهر قاين به فلزات سنگين سرب و كروم

فلزات سنگين مشكلي جهاني به شمار مي‌آيند كه با وارد شدن به زنجيره غذايي انسان مشكلات غيرقابل جبراني را به همراه دارند. اين فلزات به‌طور طبيعي در سنگ‌ها و خاك‌ها وجود دارند، اما ورود فلزات به خاك از طريق فعاليت‌هاي انساني در دهه گذشته افزايش‌يافته است. هدف از اين مطالعه تعيين ميزان آلودگي فلزات سنگين سرب و كروم در خاك اطراف كارخانه سيمان قاين با استفاده از معيارهاي شاخص زمين انباشتگي، فاكتور آلودگي و شاخص آلودگي مي‌باشد. نمونه‌برداري بر اساس يك شبكه منظم سيستماتيك در 8 جهت مختلف در فاصله‌هاي 200، 300، 400، 500، 600، 700، 800 و 1000 متري از كارخانه سيمان و جمعاً 64 نمونه از خاك سطحي صورت گرفت. نمونه‌هاي خاك از الك 2 ميلي‌متري عبور داده شدند، سپس با اسيد هيدروفلوئوريك، پركلريك اسيد، اسيد هيدروكلريك، اسيد نيتريك هضم شيميايي شدند. با استفاده از دستگاه جذب اتمي Contr AA700 با روش شعله، مقدار سرب و كروم اندازه‌گيري شد. نتايج نشان داد كه ميانگين غلظت عنصر كروم و سرب به ترتيب 52.05 و 66.79 ميلي‌گرم بر كيلوگرم است. مقادير شاخص زمين انباشتگي براي اين دو فلز در تمامي ايستگاه‌ها و در فواصل مختلف در طبقات يك و دو (غير آلوده تا كمي آلوده و كمي آلوده) قرار مي‌گيرند. مقادير شاخص آلودگي نشان مي‌دهد كه در ايستگاه‌ها و در فواصل مختلف، آلودگي متوسط به كروم و سرب به ترتيب 39 و 44% و همچنين آلودگي زياد به اين دو عناصر 61% و 56% مي‌باشد. بر اساس نتايج حاصل از اين مطالعه مي‌توان به اين نتيجه رسيد كه ميزان غلظت كروم و سرب در منطقه موردمطالعه از غلظت زمينه بيشتر و در حال تجمع است.