تحليلي بر تمايز جنسيتي در الگوهاي فراغت جوانان شهر اصفهان

هدف پژوهش حاضر، مطالعه الگوهاي فراغت در بين جوانان شهر اصفهان با تاكيد بر تمايز جنسيتي است. با توجه به اينكه جهان ارزش ها، باورها و سبك هاي زندگي در ميان دو جنس زن و مرد مي تواند متفاوت باشد، پرسش اساسي مقاله حاضر اين است كه آيا متغير جنسيت همچون گذشته در الگوهاي فراغت تعيين كننده است يا اهميت خود را از دست داده است؟ روش به كار رفته در مطالعه حاضر تركيبي بوده است؛ بدين ترتيب كه ابتدا با روش پيمايش و ابزار پرسشنامه به شناسايي الگوهاي فراغت پرداخته و سپس از طريق مصاحبه هدفمند با جوانان دختر و پسر، الگوهاي شناسايي شده در بخش كمي، تفسير و معناكاوي شده اند. جامعه آماري پژوهش حاضر، جوانان 2029 ساله ساكن در شهر اصفهان بوده اند كه به روش نمونه گيري تصادفي طبقه اي، 1748 پرسشنامه در بين آنها توزيع گرديد. در بخش كيفي نيز با به كارگيري نمونه گيري هدفمند، 27 مصاحبه نيمه ساختاريافته انجام گرفت و پس از كدگذاري داده ها، ارزيابي و تحليل انجام شد. نتايج بخش كمي مطالعه حاضر گوياي آن است كه شش الگوي فراغت در بين دختران جوان قابل شناسايي است كه  به ترتيب اهميت عبارت اند از: فراغت ‌مذهبي، فراغت مبتني بر تفريحات بيرون خانه، فراغت مبتني بر  تفريحات درون خانه، فراغت مبتني بر مطالعه ، فراغت نامعمول  و فراغت مشاركتي. در ميان پسران جوان نيز شش الگو كشف شد كه عبارت اند از: فراغت سنتيايراني،  فراغت مذهبي، فراغت فرهنگي هنري، فراغت مشاركتي، تماشاي فيلم و سريال و فراغت مبتني بر گذران وقت با دوستان. نتايج بخش كيفي از تفاوت هاي ظريف و مهمي در اين ميان حكايت دارد؛ چنان كه فراغت پسران در مقايسه با فراغت دختران جوان، فعالانه تر، متنوع تر و جسورانه تر و در مقابل فراغت دختران، محافظه كارانه و منفعلانه معنا شده اند. بدين ترتيب مي توان گفت كه الگوهاي فراغت در بين جوانان علي رغم برخي مشابهت ها، همچنان متاثر از جنسيت، انتخاب و مصرف است.