نقش ميانجيِ ادراك از سبك فرزندپروري در رابطه بين ساختار انگيزشي و ويژگيهاي شخصيتي نوجوانان

Mediatory role of perceived parenting style in relationship between motivational structure and personality traits of adolescents

زمينه و هدف: ويژگي­ هاي شخصيت و ساختار انگيزشي از عوامل مهم و تاثيرگذار در تصميم­ گيري­ هاي دوران نوجواني است. در اين ميان برداشتي كه نوجوان از سبك فرزند پروري والدينش دارد در جهت­ گيري­ هاي وي نقش بسزايي دارد. مطالعه حاضر با هدف بررسي نقش ادراك از سبك فرزندپروري در رابطه بين ساختار انگيزشي وويژگي­ هاي شخصيتي انجام پذيرفت. روش ها: جامعه پژوهش كليه دانش ­آموزان دبيرستان­ هاي دخترانه و پسرانه متوسطه اول ناحيه يك شهر مشهد در سال 98-1397 بود. 460 دانش­ آموز دختر و پسر به روش نمونه ­گيري در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه ساختار انگيزشي، ويژگي­ هاي شخصيت و ادراك از سبك فرزند پروري پاسخ دادند. تحليل داده­ ها با استفاده از نرم ­افزارهاي SPSSنسخه 25و AMOS نسخه 24 و با استفاده از روش آماري مدل­ يابي معادلات ساختاري انجام شد. نتايج: ميانگين و انحراف معيار سني شركت­ كنندگان 0/99±13/74 سال بود. بين عوامل شخصيت به جز عامل روان­ رنجورخويي با انگيزش انطباقي رابطه مثبت و معناداري بدست آمد. رابطه روان­رنجورخويي با انگيزش انطباقي معكوس و معنادار بود (0/01≥P ،0/12- r=). ادراك از سبك فرزند پروري رابطه بين ويژگي ­هاي شخصيت و ساختار انگيزشي را ميانجي­گري مي­كند. 12% از تغييرات انگيزش انطباقي متأثر از ويژگي‌هاي شخصيتي و فرزند پروري ادراك شده است. نتيجه­ گيري: نوجواناني كه با برخورداري از برخي ويژگي ­هاي شخصيتي ادراك مثبتي از محيط خانوادگي و سبك فرزند پروري والدين خود دارند، اميد بيشتري براي دستيابي به اهداف و پيگيري آن داشته و احتمالا اهداف صحيح و واقع ­بينان ه­اي انتخاب مي‌نمايند و ساختار انگيزشي انطباقي بيشتري دارند.

Background & Aim: Personality traits and motivational structure are important and influential factors in adolescent decision making. In this regard, the adolescent's perception of parenting style has an important role in his/her orientations. The purpose of this study was to investigate the role of perception of parenting style in relationship between motivational structure and personality traits. Methods: The population of the study included all high school students (both boys and girls) in the district 1 of Mashhad between 2018-2019. 460 male and female students were selected by available sampling method and replied to the questionnaire of motivational structure, NEO personality traits and perceived parenting style. Data analysis was performed using SPSS.25 و AMOS.24 and by structural equation modeling statistical method. Results: In this study, the mean and standard deviation of participants' age were 13.74±0.99. Positive and significant relationship was found between personality factors except neuroticism with adaptive motivation. The relationship between neuroticism and adaptive motivation was negative and significant (r=-0.12, p<0.01). Other findings showed that perceptions of parenting style mediated the relationship between personality traits and motivational structure. 12% of the changes in adaptive motivation were influenced by personality traits and perceived parenting style. Conclusion: Teenagers with personality traits extroversion, openness to experience, agreeableness and conscientiousness who have a positive perception of their family environment and parenting style have a high expectation of achieving and following their goals and is more likely to choose the correct and realistic goals and have the adaptive motivational structure