بررسي ارتباط بين شهرنشيني و مصرف انرژي در استان‌‌‌هاي ايران با بكارگيري الگوي STIRPAT تعميم‌‌‌يافته

شهرنشيني يك انتقال ساختاري از نواحي روستايي به مناطق شهري است كه از طريق ساز و كار‌‌‌هاي مختلفي بر روي مصرف انرژي تأثير مي‌‌‌گذارد. تبيين رابطه‌‌‌ي بين مصرف انرژي و شهرنشيني و مشخص كردن ميزان و نحوه تأثيرگذاري آن مي‌تواند در سياست‌‌‌گذاري‌‌‌هاي بخش انرژي و سياست‌‌‌گذاري‌‌‌هاي جمعيتي مفيد واقع شود. به همين منظور در اين مطالعه تلاش شده است، با بكارگيري الگوي STIRPAT تعميم‌‌‌يافته علاوه بر بررسي نقش ساز و كار‌‌‌هاي مختلف اثرگذار بر مصرف انرژي، به برآورد اين اثرات در كوتاه‌‌‌ و بلندمدت از طريق روش خودرگرسيون با وقفه‌‌‌هاي توزيعي داده‌‌‌هاي تركيبي  مربوط به داده‌‌‌هاي 30 استان كشور طي دوره زماني 1394-1383 پرداخته و با استفاده از روش تصحيح خطاي برداري رابطه عليت بين مصرف انرژي و ساير متغيرهاي توضيحي بررسي مي‌‌‌گردد. نتايج برآوردها حاكي از وجود يك رابطه دو طرفه، مثبت و معناداري بين مصرف انرژي و شهرنشيني در كوتاه‌‌‌ و بلندمدت است. همچنين در اين مطالعه فرضيه كوزنتس در مورد رابطه U معكوس بين شهرنشيني و مصرف انرژي رد نمي‌شود و مي‌توان گفت رابطه بين اين دو متغير يك رابطه مثبت ولي كاهنده است. رابطه ساير متغيرها از جمله؛ درآمد سرانه، شاخص تكنولوژي و تعداد خودروها نيز با مصرف انرژي مثبت و معنادار بوده است.