بررسي اثر فناوري اطلاعات و ارتباطات بر احتمال وقوع فقر و شدت فقر خانوارهاي كشور (رويكرد الگوي هكمن دو مرحله اي)

هدف از اين مطالعه، بررسي اثر شاخص هاي فناوري بر فقر و شدت آن با استفاده از داده هاي هزينه درآمد خانوارهاي شهري و روستايي در سال 1393 است؛ ازاين رو ابتدا خط فقر نسبي خانوارهاي شهري و روستايي برآورد شده و در ادامه تأثيرپذيري شدت فقر و احتمال وقوع فقر از فناوري اطلاعات و ارتباطات و ويژگي هاي خانوارها مورد بررسي قرار گرفته است. براي اين منظور از مدل هكمن دو مرحله اي استفاده مي شود كه در آن ابتدا از طريق مدل پروبيت تأثير متغيرها بر فقر خانوارها بررسي شده و احتمال وقوع فقر خانوارها محاسبه مي شود. در ادامه با برآورد شدت فقر خانوارهاي فقير، تأثير متغيرهاي تحقيق بر شدت فقر خانوارها مورد بررسي قرار مي گيرد. نتايج برآورد مدل نشان مي دهد گسترش شاخص هاي فناوري اطلاعات و ارتباطات تأثير مثبت و معني داري بر كاهش احتمال وقوع فقر و شدت فقر خانوارهاي شهري و روستايي دارد، بطوريكه با افزايش درصد خانوارهاي داراي تلفن همراه غير شغلي، رايانه و اينترنت احتمال وقوع فقر در بين خانوارهاي شهري به ترتيب 42/21، 92/11 و 8/10 درصد و در بين خانوارهاي روستايي به ترتيب 73/22، 44/15 و 70/10 درصد كاهش يافته و شدت فقر در بين خانوارهاي شهري به ترتيب 84/35، 98/31 و 87/31 درصد و در بين خانوارهاي روستايي به ترتيب 17/26، 56/34 و 03/17 درصد كاهش يافته است. افزايش شاخص سرمايه انساني و همسرداربودن سرپرست خانوار هم تأثير مثبت و معني داري بر كاهش احتمال وقوع فقر و شدت فقر خانوارهاي شهري و روستايي دارد. همچنين نتايج حاكي از آنست كه با افزايش سن سرپرست خانوار ابتدا احتمال وقوع فقر و شدت فقر خانوارهاي شهري و روستايي كاهش و پس از رسيدن به سن خاصي افزايش مي يابد. علاوه بر اين بعد خانوار، شاغل بودن سرپرست خانوار و نسبت افراد داراي درآمد در خانوار در كاهش احتمال وقوع فقر و شدت فقر خانوارها مؤثر مي باشند.