پيش‌بيني كيفيت تعامل مادركودك با انواع اختلالات اضطرابي در كودكان دبستاني با توجه به ويژگي‌هاي فرهنگي مادران ايراني

مقدمه: چگونگي رفتار والدين با فرزندان در شكل‌گيري نظام رفتاري كودكان نقش مهمي ايفا مي‌كند. نوع روابط مادر كودك نظير طرد كردن،كنترل بيش از حد، محافظت بيش از حد، الگوسازي رفتارهاي اضطرابي و باورهاي غيرمنطقي و خشك والدين در بروز اختلال‌هاي اضطرابي دوران كودكي نقش بسزايي دارند. روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات همبستگي است و با هدف پيش‌بيني كيفيت تعامل مادركودك با انواع اختلالات اضطرابي در كودكان دبستاني با توجه به ويژگي‌هاي فرهنگي مادران ايراني طراحي و اجرا شد. جامعه آماري اين پژوهش شامل كليه كودكان دبستاني 11 و12 ساله (دختر و پسر) شهر ساري در سال تحصيلي 9190 بود.بر اين اساس نمونه آماري اين پژوهش شامل 200 دختر و200 پسر(11تا12 ساله) و 400 مادر بود كه به شيوه‌ي تصادفي چند مرحله‌اي و از بين مدارس دو ناحيه‌ي 1و2 آموزشي شهر ساري انتخاب شدند . براي سنجش متغيرهاي پژوهش از پرسشنامه‌ي ارزيابي رابطه مادركودك رابرت راس و همچنين پرسشنامه تشخيصي اختلالات مرتبط با اضطراب كودكان (داراي دو فرم والد و كودك) بيماهر استفاده شد . داده‌هاي پژوهش با استفاده از تحليل رگرسيون به روش همزمان مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند (0/05 P). يافته هاي حاصل از پژوهش نشان داد انواع سبك تعامل والدين تا حدود 9% از واريانس نمره اضطراب فراگير كودك، 11% از واريانس نمره اضطراب جدايي كودك، 8% از واريانس نمره اضطراب اجتماعي كودك، 12% از واريانس نمره مدرسه هراسي و در نهايت تا حدود 21% از واريانس نمره هراس جسماني شكل كودك را تبيين ميكنند و مادران در ارزي ابي سبك هاي فرزند پروريشان بالاترين ميانگين را در پذيرندگي و كمترين ميانگين را در سهل گيري به دست آوردند. در مجموع، اين نتايج تلويحات نظري و عملي در عرصه آسيب شناسي رواني كودكان با توجه به ويژگي هاي فرهنگي مادران ايراني داشت و نشان داد كه كيفيت تعامل مادر - كودك به عنوان عوامل زمينه ساز، حائز نقش احتمالي در شكل گيري اختلالات اضطرابي به ويژه اضطراب اجتماعي و مدرسه هراسي هستند.