بررسي و نقد روش تحليل مفهومي با رويكرد به پوزيتيويسم منطقي در پژوهش هاي تربيتي

هدف اين مقاله بررسي و نقد روش تحليل مفهومي با رويكرد به پوزيتيويسم منطقي به عنوان يكي از روشهاي پژوهش در تعليم و تربيت به منظور شناسايي نقاط قوت و ضعف اين روش در انجام پژوهش هاي تربيتي است. پژوهش از نوع كيفي بوده و با استفاده از روش توصيفي تحليلي و با رويكردي انتقادي انجام شده است. در مراحل پژوهش ابتدا جايگاه روش تحليل مفهومي وكاربرد آن در تعليم و تربيت بررسي گرديد. سپس روش تحليل مفهومي به مثابه يك روش پژوهش بررسي و اعتبار آن در رويكردش به پوزيتيويسم منطقي تعيين گرديد. در آخر نقد هايي به شيوه نقد دروني به اين روش به عمل آمد. نتايج نشانگر آن است كه روش تحليل مفهومي با داشتن نقش مقدمه اي در حل مسائل تعليم و تربيت از طريق عينيت بخشي به برخي از مفاهيم و رفع پاره اي از ابهامات در مفاهيم، واژه ها و اصطلاحات به كار رفته در تعليم و تربيت تا حدي كارساز است. با اين حال نقد هاي به عمل آمده نشان مي دهد كه اين روش در رويكرد به پوزيتيويسم منطقي، در حل همه مسائل تعليم و تربيت كارايي چنداني ندارد. پيشنهاد پژوهشگر بر استفاده تلفيقي اين روش با روش هاي پژوهش ديگر و اتخاذ رويكرد «پژوهش آميخته» (تركيبي) است.