برنامه‌ريزي و بررسي اثرات تغيير اقليم بر توسعه كشاورزي ايران؛كاربرد تكنيك برنامه‌ريزي رياضي مثبت (PMP)

تغييرات اقليمي به عنوان چالشي غيرقابل اجتناب جنبه هاي مختلف زيست طبيعي و انساني را تحت تأثير خود قرار مي دهد. يكي از بخش هايي كه وابستگي بسيار شديدي به اين گونه تغييرات دارد بخش كشاورزي است. تأثيرپذيري اين بخش و بالتبع توسعه آن از اين تغييرات به معناي تغيير در توليد و در پي آن قيمت محصولات و درآمد كشاورزان بوده و برنامه ريزي در اين زمينه را ضرورت مي بخشد. در اين مطالعه با استفاده از داده هاي مربوط به توليد پنج محصول عمده زراعي ايران و همچنين داده هاي آب و هواشناسي طي سال هاي 1394-1379 به بررسي تأثير اثرات تغيير اقليم بر توسعه كشاورزي ايران و نحوه ي برنامه ريزي مناسب جهت مواجهه با اين تغييرات پرداخته شده است. از اين رو با در نظر گرفتن چهار سناريوي اقليمي متفاوت و با استفاده از روش برنامه ريزي رياضي مثبت (PMP) اين هدف جهت 20 سال بررسي شده است. نتايج تحقيق نشان مي دهد دو سناريوي تغيير توامان اقليم و تغيير اقليم به ترتيب بيشترين اثر را بر شاخص هاي مورد بررسي داشته اند. بر اساس اين نتايج در سناريوهاي 1 الي 4 به ترتيب سطح زيركشت 1965.8، 1416.14، 1972.9 و 1414.7 هزار هكتار، متوسط درآمد خالص 12853.6، 10842.9، 12879.1 و 10837.52 ميليارد تومان و قيمت متوسط هر تن محصولات 8.07، 9.9، 8.06 و 9.91 ميليون تومان خواهد بود. برنامه ريزي جدي و فوري در زمينه مديريت آب، تغيير در برنامه ريزي هاي كلان مديريت كشاورزي و تغيير در سياست گذاري هاي بخش اقتصاد كشاورزي از جمله پيشنهادهايي است كه جهت سازگاري با تغييرات اقليمي و مديريت اثرات منفي آن بر توسعه كشاورزي ارائه شده است.