ارزيابي و مدل‌سازي اثرات معدن‌كاوي بر روستاهاي پيراموني به روش آميخته (مورد مطالعه: معدن طلاي اندريان در شهرستان ورزقان)

هدف تحقيق حاضر بررسي اثرات معدن‌ طلاي اندريان بر روستاهاي پيرامون است كه از لحاظ هدف، كاربردي و از نظر ماهيت و روش، توصيفي تحليلي است. جامعه آماري، خانوارهاي بخش خاروانا در شهرستان ورزقان مي‌باشد. حجم نمونه با استفاده از فرمول كوكران 352 خانوار بوده و از نمونه‌گيري تصادفي ساده استفاده شده است. روش گردآوري اطلاعات به‌صورت كتابخانه‌اي و ميداني (پرسشنامه محقق‌ساخته) مي‌باشد. روايي تحقيق بر اساس اعتبار صوري و آزمون پايايي، از طريق آزمون آلفاي كرونباخ با مطلوبيت 0.714 به دست آمده است. چون پاسخ‌گويي به سؤالات، تنها با به‌كارگيري يك تكنيك ميسر نبوده، لذا براي ايجاد درك عميق‌تر نسبت به موضوع موردبررسي از روش تحقيق آميخته (كيفي بعد كمي) به‌صورت تركيب مدل (DPSIR) و (PLS) استفاده شده است. در نتايج اجزا مدل (DPSIR)، پيشران‌هاي «توسعه منطقه‌اي، مصرف منابع، اشتغال و پويايي جمعيت» مطرح مي‌باشد كه فشارهاي «مصرف آب، تخليه ضايعات مايع، مصرف انرژي، انتشار گازها، توليد ضايعات جامد و تغيير كاربري زمين» و وضعيت و روند «هوا، آب، زمين، تنوع زيستي و ارتقا محيط‌زيست» مطرح است. «تغييرات اكوسيستمي، كيفيت زندگي و سلامت انساني، باران‌هاي اسيدي، مهاجرت، تخريب زيستگاه، تخريب مرتع، از دست رفتن پوشش گياهي منطقه، كاهش زمين‌هاي كشاورزي، انواع بيماري‌ها و تهديد حيات‌وحش» تأثيرهايي هستند كه حاصل شده است. پاسخ‌هاي «تصفيه دوباره آب؛ جلوگيري از انتشار آب‌هاي آلوده به نقاط بيشتر؛ استفاده مجدد و بازيافت آب‌هاي شستشو؛ استفاده از روش‌هاي استحصال با حداقل آلايندگي محيطي؛ برنامه‌ريزي حيات‌وحش؛ ايجاد فضاي سبز و كاشت درختان در اطراف معدن جهت كمك به تصفيه هوا؛ و تعريف مكان بي‌خطر براي دفن ضايعات» به دست آمد. با استفاده از نتايج به‌دست‌آمده از طريق روش حداقل مربعات جزئيو با نرم‌افزار Warp PLS در دو مرحله «مدل اندازه‌گيري» و «مدل ساختاري» اقدام به مدل‌سازي معادلات ساختاري شد. درستي مفاهيم نظري، پايايي سازگاري دروني، روايي (اعتبار) همگرا، اعتبار افتراقي سازه، معناداري ضرايب مسير، مقادير قابل‌قبول آزمون استون گيسر و برازش مناسب مدل نشان مي‌دهند مدل در‌نظر‌گرفته‌شده ظرفيت و توان پيش‌بيني لازم را داشته و قابل‌تعميم است.