بررسي راه هاي تاثير سواد سلامت بر اتخاذ رفتارهاي پيشگيري كننده از مصرف سيگار در الگوي اعتقاد بهداشتي توسعه يافته با سواد سلامت

زمينه و اهداف: ادغام سواد سلامت به الگوي اعتقاد بهداشتي، به تقويت عملكرد اين الگو در پيش‌بيني رفتارهاي پيشگيرانه از مصرف سيگار ياري مي‌رساند، اما نوع اين تاثير و نحوه عملكرد سواد سلامت در اين الگوي تركيبي، تاكنون مشخص نشده است. لذا اين مطالعه با هدف تعيين راه‌هاي تاثير سواد سلامت بر اتخاذ رفتارهاي پيشگيرانه از مصرف سيگار در الگوي اعتقاد بهداشتي تلفيقي با سواد سلامت انجام شد.  مواد و روش‌ها: در اين مطالعه مقطعيتحليلي، 340 نفر از دانشجويان خوابگاهي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي تهران با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي يك مرحله‌اي وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوري داده‌ها شامل پرسشنامه روا و پاياي مبتني بر الگوي اعتقاد بهداشتي درباره پيشگيري از مصرف سيگار و پرسشنامه سنجش سواد سلامت (HELIA) بود. داده‌ها با نرم‌افزار SPSS نسخه 16 و روش تحليل مسير مبتني بر رگرسيون تك متغيره و چندگانه، تحليل شدند. تمامي مراحل مطالعه حاضر طبق موازين اخلاقي اجرا گرديد.   يافته‌ها: سواد سلامت تاثيري مستقيم و معنادار بر تمامي سازه‌هاي الگو و اتخاذ رفتار داشت. همچنين از طريق تاثير بر سازه‌هاي الگو، به‌طور غيرمستقيم بر اتخاذ رفتار تاثير داشت و از بين اين تاثيرات، فقط تاثير آن از طريق متغيرهاي حساسيت‌درك ‌شده و خودكارآمدي بر روي اتخاذ رفتار، معنادار بود. ضمنا تاثير غيرمستقيم سواد سلامت بر اتخاذ رفتار بيشتر از تاثير مستقيم آن بود.نتيجه‌گيري: با استفاده از الگوي اعتقاد بهداشتي تلفيقي با سواد سلامت و تاكيد بر متغيرهاي حساسيت‌درك ‌شده و خودكارآمدي، مي‌توان تا حدودي سواد سلامت و در نتيجه اتخاذ رفتارهاي پيشگيرانه از مصرف سيگار را در دانشجويان ارتقا داد.