تأثير مصرف گوگرد و كود دامي بر ويژگي هاي كمّي و كيفي ارقام كنجد (Sesamum indicum L.)

بالا بودن ميزان pH خاك و تأثير آن بر قابليت استفاده از عناصر غذايي و هم‌چنين كمبود مواد آلي موجب شده ميزان توليد از پتانسيل عملكرد محصول فاصله بگيرد. اين تحقيق به‌منظور بررسي تأثير دو ماده اصلاح‌كننده خاك، كود دامي و گوگرد بر عملكرد كمّي و كيفي ارقام كنجد (Sesamum indicum L.) طي سال 1395 در مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان كرمان به‌صورت فاكتوريل و در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار اجرا گرديد. تيمارهاي آزمايش شامل كود گاوي در دو سطح (0 و 20 تن در هكتار)، گوگرد پودري در چهار سطح (0، 2، 4 و 8 تن در هكتار) و ارقام شامل جيرفت13 و توده محلي جيرفت بودند. صفات مورد بررسي شامل عملكرد دانه، شاخص برداشت، محتوي روغن و پروتئين دانه و غلظت فسفر و گوگرد برگ ارقام كنجد بودند. نتايج نشان داد كه بالاترين سطح گوگرد (8 تن در هكتار) به‌جز شاخص برداشت موجب افزايش معني داري در صفات مورد بررسي نسبت به تيمار شاهد گرديد. هم‌چنين اثرات متقابل كود گاوي و گوگرد نيز بر تعدادي از صفات معني دار گرديد طوري كه بيش‌ترين عملكرد دانه مربوط به رقم جيرفت13 در بالاترين سطح گوگرد و كود گاوي (20 تن در هكتار) بود. رقم جيرفت13 بيش‌ترين ميزان درصد روغن و پروتئين دانه و هم‌چنين شاخص برداشت را نسبت به توده محلي جيرفت داشت. اثرات تيمارهاي گوگرد و كود گاوي بر ميزان روغن و پروتئين دانه معني دار بود و بيش‌ترين مقدار مربوط به كاربرد توأم گوگرد و كود گاوي بود. كاربرد گوگرد هم‌چنين موجب افزايش غلظت اين عنصر در برگ هاي گياه گرديد و هم‌چنين به‌دليل كاهش موضعي pH خاك تأثير معني داري در افزايش جذب فسفر داشت. نتايج نشان داد مصرف تلفيقي گوگرد و كود گاوي را مي توان به‌عنوان راهكاري اكولوژيك در راستاي دستيابي به افزايش رشد و توليد كمّي و كيفي گياهان روغني به‌ويژه در خاك هاي با قليايي، مد نظر قرار داد.