بررسي چرخه حيات (LCA) نظام توليد ذرت در شرايط آب و هوايي مشهد

چرخه حيات (LCA) رويكردي براي ارزيابي اثرات زيست محيطي توليد محصول يا انجام يك فعاليت است كه بر اساس دو شاخص ميزان مصرف منابع و انتشار انواع آلاينده ها به محيط زيست محاسبه مي گردد. بدين منظور، اين مطالعه با هدف تعيين اثرات زيست محيطي نظام توليد ذرت در شرايط آب و هوايي مشهد با استفاده از LCA انجام شد. بمنظور تجزيه و تحليل اثرات زيست محيطي، از روش 14040ISO به ازاي يك واحد كاركردي معادل با يك تن دانه استفاده شد. بدين ترتيب، ميزان نهاده هاي ورودي (از جمله سوخت هاي فسيلي و كودهاي معدني)، توليد و نقل و انتقال نهاده هاي كشاورزي (نظير توليد كودهاي شيميايي) و عمليات بكارگرفته شده در مزرعه (شامل شخم و برداشت) به ازاي يك واحد كاركردي تعيين گرديد. در گام اول، مميزي چرخه حيات (LCI)، ميزان مصرف نهاده ها و انتشار آلاينده ها به ازاي يك واحد كاركردي تعيين شد. در مرحله بعد، ارزيابي تأثير چرخه حيات (LCIA) انجام گرفت و بر اساس شاخص هايي اطلاعات مرحله قبل در شش گروه تأثير شامل تخليه منابع (نظير مصرف سوخت هاي فسيلي و كودهاي معدني فسفر و پتاسيم)، تغيير كاربري اراضي، تغيير اقليم (گرمايش جهاني)، سميّت (جوامع انساني، بوم نظام هاي خشكي و آبي)، اسيدي شدن اراضي و اوتريفيكاسيون (بوم نظام هاي خشكي و آبي) دسته بندي شدند. در نهايت، بعد از نرمال سازي و وزني سازي داده ها شاخص زيست محيطي (EcoX)كه نشاندهنده سهم نظام مورد مطالعه در ميزان مصرف نهاده ها و انتشار آلاينده ها مي باشد، محاسبه گرديد. محاسبه شاخص زيست محيطي نشان داد كه بيشترين سهم نظام توليدي ذرت به ترتيب براي گروه هاي مؤثر اسيدي شدن (2.59) و تغيير اقليم (0.61) حاصل شد. بدين ترتيب، با توجه به نتايج و بمنظور كاهش اثرات زيست محيطي نظام توليد ذرت چنين بنظر مي رسد كه مي توان از روش هاي مختلف مديريت نظام زراعي همچون كاربرد نهاده هاي آلي، تناوب، گياهان تثبيت كننده نيتروژن و خاكورزي حداقل بر مبناي بهره گيري از اصول كم نهاده براي كاهش اين اثرات زيست محيطي بهره جست.