مدل‌سازي عوامل اقليمي مؤثر بر افت سطح آب‌هاي زيرزميني با رويكرد تغيير اقليم (مطالعه موردي: دشت مشهد)

هدف در اين پژوهش، ارزيابي پيامدهاي تغيير اقليم بر افت سطح آب‌هاي زيرزميني دشت مشهد است. بدين‌منظور از آمار ماهانه بارندگي 34 ايستگاه همديدي، اقليم‌شناسي و باران‌سنجي منطقه، دبي ماهانه 13 ايستگاه هيدرومتري و سطح آب زيرزميني 60 حلقه چاه پيزومتري، استفاده شده است. براي پيش‌بيني متغيرهاي اقليمي آينده از داده‌هاي مدلHadCM3 استفاده شده است. داده‌هاي دما و بارش منطقه توسط مدل LARS-WG5.5 براي دو دوره 2030-2015 و 2065-2046 تحت سه سناريوي انتشار گاز گلخانه‌اي A1B، A2 و B1 ريزمقياس شدند. براي مدل‌سازي سطح آب زير‌زميني از مدل رگرسيون وزن‌دار جغرافيايي (GWR) استفاده شده است. ارزيابي تغييرات بارش دشت مشهد در دهه‌هاي آينده، حاكي از كاهش بارش در فصل سرد و افزايش آن در فصل گرم است. بررسي‌هاي دمايي نيز حاكي از افزايش حداقل يك‌درجه‌اي دما نسبت به دوره پايه است. مدل‌سازي سطح آب زير زميني دشت مشهد با پارامترهاي اقليمي نشان داد مدل GWR از توانايي خوبي براي برآورد افت سطح آب‌هاي زيرزميني برخوردار است. نتايج به‌دست آمده تحت هر سه رويكرد تغيير اقليم، بيان‌كننده افت سطح آب كليه چاه‌هاي پيزومتري مورد مطالعه در دوره‌هاي آينده است. بيشترين كاهش سطح آب زيرزميني مربوط به رويكرد A1B در دوره 2065-2046 بود و رويكردهاي A2 و B1 در رتبه‌هاي بعدي قرار دارند.