بررسي تغييرات غلظت ذرات PM10و تأثير پارامترهاي هواشناسي بر آن در سال 1392 (مطالعه موردي: شهر زاهدان)

زمينه و هدف: ذرات معلق، اثرات منفي بسياري بر سلامتي انسان ها و گياهان و همچنين نقش بسيار مهمي در تغييرات آب و هواي جهاني دارند. با توجه به اين كه پارامترهاي هواشناسي مي توانند بر ميزان غلظت و پراكنش آلاينده ها از جمله ذرات معلق مؤثر باشند، مطالعه حاضر با هدف بررسي تغييرات روزانه، ماهانه و فصلي غلظت PM10 در فصول بهار، تابستان و پاييز و بررسي تأثير پارامترهاي هواشناسي بر ميزان غلظت PM10 در فصول بهار، تابستان و پاييز انجام شد. مواد و روش‌ها: در اين تحقيق، ابتدا تغييرات روزانه، ماهانه و فصلي غلظت PM10 در سال 1392 بررسي شد. سپس درجۀ ارتباط بين PM10 با پارامترهاي هواشناسي توسط همبستگي پيرسون(Pearson correlation) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. همچنين به منظور پيش بيني غلظت PM10 از مدل رگرسيون استفاده شد. يافته‌ها: بر اساس نتايج مطالعه در بررسي ميانگين روزانه غلظت PM10 در طول دوره مورد مطالعه، بيشترين غلظت PM10 در 22 مرداد 1392 (µg/m^3 1077) و كمترين غلظت آن در 8 فروردين 1392 (µg/m^3 42) بوده است. همچنين ميانگين ماهانه نشان مي دهد بيشترين غلظت در ماه مرداد (µg/m^3 301/06) و كمترين غلظت در آبان ماه (µg/m^3 152/16) بوده است. از نظر غلظت فصلي، بيشترين غلظت ذرات معلق (µg/m^3 272/76) در فصل تابستان مشاهده مي‌شود. بر اساس نتايج ، ذرات معلق با دما و سرعت باد همبستگي مستقيم، و با بارش و رطوبت نسبي همبستگي معكوس دارد. نتيجه‌گيري: بارش و رطوبت نسبي تأثير معكوس، ولي دما و سرعت باد تأثير مستقيم بر روي ميزان غلظت ذرات PM10 دارند. همچنين ميزان ضريب تشخيص در مدل رگرسيون، حاكي از آن است كه 13، 25 و 6 درصد از تغييرات PM10 به ترتيب در فصول بهار، تابستان و پاييز، به وسيله پارامترهاي هواشناسي استفاده شده در اين مدل تشريح مي شوند. با توجه به نتايج فوق مي توان گفت كه شرايط هواشناسي نامطلوب ممكن است به افزايش غلظت PM10 منجر شود.