بررسي روند تغييرات غلظت ذرات معلق شهر مشهد با استفاده از داده هاي هواشناسي در سالهاي 1390-1395

زمينه و هدف: آلودگي هوا به عنوان يك مساله مهم زيست محيطي محسوب مي شود. در ايران ميزان انتشار آلاينده هاي هوا در بسياري از شهرها از جمله مشهد افزايش يافته است. مطالعه حاضر با هدف بررسي روند تغييرات غلظت ذرات معلق با داده هاي هواشناسي در هواي مشهد صورت گرفت. مواد و روش‌ها: اين مطالعه توصيفي مقطعي با استفاده از داده هاي مربوط به 9 ايستگاه پايش آلاينده هاي هوا و ايستگاه سينوپتيك مشهد (شامل: دما، ساعات آفتابي، بارندگي، تبخير، رطوبت، سرعت و جهت باد) طي سال‌هاي 95-1390 صورت گرفت. غلظت ميانگين روزانه PM_10 و  PM_2.5 از ايستگاه‌ها دريافت و سپس با استفاده از نرم‌افزار آماري SPSS، ورژن 18 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. يافته‌ها:روند تغييرات فصلي نشان داد حداكثر غلظت ذرات معلق در فصل پاييز و در مهر ماه اتفاق مي‌افتد. طي سال‌هاي 92-1390 تعداد روزهاي ناسالم روند افزايشي داشته و در سال‌هاي 1393 و 1394 كاهش يافته و مجدداً در سال 1395 افزايش يافته بود. ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ PM_10 و PM_2.5 با سال، ﻓﺼﻞ ﻭ ﻣﺎﻩ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻣﻌﻨﻰﺩﺍﺭي داشت (0/001 p). ارتباط PM_10 با دما و تبخير مستقيم و با رطوبت و بارندگي معكوس بود. همچنين ارتباط PM_2.5 با حداقل دما، روزهاي آفتابي، بارندگي و سرعت باد معكوس و با جهت باد مستقيم بود. نتيجه‌گيري: بيشترين ميزان غلظت ذرات معلق در فصل پاييز و خصوصاً مهر ماه مي باشد. نقشه هاي پراكندگي نشان مي‌دهد كه شرق و تا حدودي مركز مشهد، آلودگي بيشتري نسبت به ساير مناطق دارد.