مكان‌يابي چاه هاي تغذيه جهت تغذيه مصنوعي و بهبود كيفيت آبخوان دشت بيرجند با استفاده از پساب تصفيه شده فاضلاب

زمينه و هدف: ﺑﯿﺶ از 85 درﺻﺪ ﻓﺎﺿﻼب ﺷﻬﺮي و ﺑﺨﺶ اﻋﻈﻢ فاضلاب‌هاي ﺻﻨﻌﺘﯽ را آب ﺗﺸﮑﯿﻞ داده ازاين‌رو ﻓﺎﺿﻼب تصفيه‌شده مي‌تواند در ﻫﺮ ﺑﺨﺶ از فعاليت‌ها ﮐﻪ ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ آب ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد. مطالعه حاضر با هدف ارائه راهكار عملي جهت تجديد سفره‌هاي آب زيرزميني از لحاظ كمي و كيفي در ﻣﻨﺎﻃﻘﯽ ﮐﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﺧﺎك و سفره‌هاي آب زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ ﺑﺮاي ﺗﻐﺬﯾﻪ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ، ﺑﺎ وارد كردن ﻓﺎﺿﻼب تصفيه‌شده به سفره‌هاي آب زيرزميني‌ كه كيفيت كمتري نسبت به پساب تصفيه شده دارند، انجام پذيرفته‌ است. مواد و روش‌ها: براي اين روش تغذيه مصنوعي معيارهايي كيفيت شيميايي، هدايت هيدروليكي، ضخامت لايه غير اشباع خاك، توپوگرافي و كاربري اراضي در سيستم اطلاعات جغرافيايي مورد بررسي قرار گرفت و مناطق عمومي مستعد تغذيه مصنوعي با هدف تغذيه‌اي (افزايش كمي) در اراضي آبخوان دشت بيرجند مشخص گرديد. همچنين معيارها با هدف افزايش بهبود كيفيت شيميايي (افزايش كمي و كيفي) نيز با استفاده از روش ANP و نرم‌افزارSuper Decisions وزن‌دهي گرديد، به‌طوريكه كيفيت شيميايي موجود آبخوان در اولويت تغذيه مصنوعي قرار گرفت. يافته‌ها: بر اساس هدف تغذيه‌اي، 6.63 كيومترمربع از اراضي در دسته بندي خيلي خوب و 50.56 كيلومترمربع در دسته‌بندي خوب منطقه قرار گرفتند. همچنين بر اساس هدف بهبود كيفيت شيميايي، 1.13 كيلومترمربع از اراضي در دسته‌بندي خيلي خوب و 55.61 كيلومترمربع در دسته‌بندي خوب قرار گرفتند. در اين هدف، پساب تصفيه شده در مناطقي از آبخوان كه كيفيت نامناسبي دارد، تزريق مي‌شود تا سبب بهبود كيفيت آن گردد. نتيجه‌گيري: در اين پژوهش با استفاده از مكان‌يابي مناطق مستعد تغذيه مصنوعي راهكاري ارائه شد كه ضمن تغذيه مناطقي از آبخوان كه كيفيت نامناسبي دارد، كيفيت آن را نيز افزايش مي‌دهد. اين امر سبب مي‌گردد آب آبخوان براي مصارف كشاورزي مناسب و كارا گردد. اين راهكار منابع با كيفيت بالاتر را براي مصارف شرب و بهداشتي حفظ نمايد.