عنوان مقاله :
واكاوي نظام ذخيره و بازيابي اطلاعات در پرتوي نظريههاي ويتگنشتاين
پديد آورندگان :
داورپناه ، محمدرضا دانشگاه فردوسي مشهد - گروه علم اطلاعات و دانش شناسي , اورعي ، نرگس دانشگاه فردوسي مشهد
كليدواژه :
ويتگنشتاين , نظريه تصويري زبان , نظريه بازي زباني , ذخيره و بازيابي اطلاعات , نظام اطلاعات
چكيده فارسي :
مقدمه: مسئلۀ اصلي ويتگنشتاين زبان است كه در ابتدا زبان را بهمثابۀ تصويرگر واقعيتها و بعدها در دورۀ دوم فلسفي خود، آن را بهعنوان شكل زندگي بيان ميكند. اين مقاله در پيِ تحليل ابعاد ذخيره و بازيابي اطلاعات در پرتوي نظريههاي تصويري و بازيهاي زباني ويتگنشتاين است.روششناسي: روش تحليلي كه ويتگنشتاين در هر دو كتاب خود به كار گرفته است، روش تحليل يا برهان فرارونده و روش تحليل مفهوميزباني است. اين پژوهش با استفاده از روش تحليلي و مرور متون انجام شده و اطلاعات با استفاده از جستوجوي منابع چاپي و الكترونيكي (مقالهها و كتابهاي مربوطه) جمعآوري شده است.يافتهها: تحليل نظام ذخيره و بازيابي اطلاعات از ابعادِ بافت، بازنمون دانش، نمايهسازي، جوامع گفتاري، زبان طبيعي، معنا و ربط و دسترسي به محتوا نشان داد كه نظام ذخيره و بازيابي اطلاعات در تحقق هدف اصلي خود كه همانا انتقال اطلاعات بامعنا از منبع اطلاعات به جستوجوگر است، با مشكلات اساسيِ معنايي مواجه است. نظام ذخيره و بازيابي اطلاعات كه امكان دسترسي به دادهها را بهخوبي فراهم ميكنند، در دسترسكردن محتواي فكري بهخوبي عمل نميكنند.نتيجهگيري: فرايند تحليلها و مفروضههاي اساسي در نظام ذخيره و بازيابي اطلاعات دلالت بر آن دارد كه نظام ذخيره و بازيابي اطلاعات با اتكا بر نمايهها و عبارتهاي جستوجو، با معاني ايستا و حاكميت رويكرد فردگرايي و ذهنگرايي متأثر از نظريه تصويري زبان طراحيشده است؛ اما متن بهعنوان منبع اطلاعاتي تغذيهكنندۀ نظام ذخيره و بازيابي اطلاعات، پهنۀ بازيهاي زباني بيشماري است و نميتوان آنچه در نظام نمايهسازي براي متن ثابت در نظر گرفته شده است، معناي نهايي و قطعي متن پنداشت.
عنوان نشريه :
پژوهش نامه كتابداري و اطلاع رساني