كليدواژه :
اجتماع , اخلاق , اخلاق اجتماعي , شهريار , مولانا
چكيده فارسي :
زمينه و هدف
نظام اخلاق اجتماعي در هر جامعه اي بيانگر شيوه خاص زيست اخلاقي افراد آن جامعه است كه مي تواند تحت تاثير ديدگاه متفكران، نظريه پردازان و شاعران آن جامعه نيز قرار گيرد. بر همين اساس، هدف اصلي پژوهش حاضر، بررسي نظام اخلاق اجتماعي از ديدگاه مولانا و شهريار است كه به عنوان دو تن از شاعران نامي گذشته و معاصر ايران به شمار مي روند.
مواد و روش ها:
با توجه به رويكرد پژوهش حاضر، بهره گيري از منابع اصلي و متون شاعران از جمله مثنوي معنوي مولانا و ديوان اشعار شهريار به عنوان شاكله بحث حاضر در دستور كار قرار گرفته است. بر اين اساس رويكرد پژوهش حاضر، توصيفي تحليلي است كه با روش كيفي انجام مي شود و ديدگاه هاي اخلاق اجتماعي در انديشه مولانا و شهريار را مورد توجه قرار مي دهد.
يافته ها:
اخلاق اجتماعي از منظر مولانا نه با طرد و همساني، بلكه با مورد توجه قراردادن همه اقشار اجتماعي حاصل مي شود. بنابراين مولانا، مدافع تكثرگرايي در عين وحدت گرايي است كه با پذيرش عقايد مختلف، وحدانيت الهي را مد نظر دارد. اخلاق اجتماعي در انديشه شهريار، بر مبناي تطهير و پالايش عناصر ناسازگار مدرنيته و صنعتي شدن و همچنين توجه به چالش هاي اخلاقي بشر معاصر است كه با بازگشت به سنت هاي ديرين حاصل مي شود.
نتيجه گيري:
انديشه اجتماعي مولانا بر مبناي پذيرش تكثرگرايانه عقايد، ديدگاه ها، مذاهب و گرايش هاي مختلف به دست مي آيد كه به نوبه خود پشتوانه اي براي زندگي مسالمت آميز انسان محسوب مي شود. از اين رو با رويكرد مكتب اجتماع گرايان سازگاري بالايي دارد. انديشه اجتماعي شهريار بر مبناي بازگشت به سنت هاي ديرينه ملي و اسلامي و الگوقراردادن ائمه معصوم (ع) قابل دستيابي است كه بيشتر با مكتب ايدئولوژيك اسلامي و همچنين متفكران انتقادي در نفي و نقد عناصر مدرنيته سازگار است، ضمن اين كه دامنه شموليت نظام اخلاق اجتماعي مولانا بسي گسترده تر از نظام اخلاق اجتماعي مولانا است.
چكيده لاتين :
Background and Aim: The system of social ethics in any society expresses the particular ethical behavior
of its members, which can be influenced by the views of thinkers, theorists and poets in that society.
Accordingly, the main purpose of the present study is to investigate the social ethics system from the point of
view of Rumi and Shahriar, who are two of the most famous poets of Iran in past and contemporary age.
Materials and Methods: According to the approach of the present study, using the main sources and texts
of poets such the mathnawi of Jalalu'adin Rumi and shahriar book of poems as the basis of the present
discussion, it has been on the agenda. Accordingly, the approach of this study is a descriptive-analytical one
that is done by qualitative method and considers the viewpoint of social ethics in rumi and Shahriar's
thought.
Findings: From rumi point of view, social ethics is achieved not by exclusion or homogeneity, but by the
consideration of all social classes. Rumi, therefore, is advocate of pluralism while still being unitarianism,
which embraces divine unity by embracing different ideas. Social ethics in Shahriar's thought is based on the
cleansing and refinement of the incompatible elements of modernity and industrialization, as well as
attention to the ethical challenges of contemporary humankind that refinement is achieved with return to
ancient traditions.
Conclusion: Rumi's social thought is based on a pluralistic acceptance of different beliefs, views, religions
and tendencies that in turn, is a support for the peaceful life of man. It is therefore highly compatible with the
Communitarian school approach. Shahriar's social thought can be achieved on the basis of a return to the
ancient national and Islamic traditions and the patterning of the infallible Imams, which is more consistent
with the Islamic ideological school as well as with critical thinkers in rejecting and criticizing the elements of
modernity. At the same time, the scope of Rumi's social ethics is much broader than Shahriar social ethics
system.
