تبيين الگويي براي مديريت سود در شركت‌هاي ورشكسته و مقايسه آن با مدل اصلاح‌شده جونز

مدل‌هاي مديريت سود با توجه به شرايط اقتصادي و محيطي هر كشوري الگوسازي مي‌گردد. هدف اين پژوهش اين بوده تا الگويي با توجه به داده‌هاي بورس اوراق بهادار تهران، ارائه نموده و آن را براي شركت‌هاي ورشكسته آزمون نموده و با مدل اصلاح‌شده جونز مقايسه نماييد. براي اين كار با استفاده از رگرسيون مقطعي و نرم‌افزار R، تحليل عاملي در مورد تمام متغيرهاي تأثيرگذار در ترازنامه بر اقلام تعهدي صورت گرفت تا مشخص گردد، كدام متغيرها بيشترين تأثير را بر اقلام تعهدي مي‌گذارند. روش كار آزمون و خطا بوده است. الگوي تبيين شده از درون اين تحليل عاملي شكل گرفت. الگو با مدل اصلاح‌شده جونز به دو شكل مورد مقايسه قرار گرفت. الف) مقايسه به لحاظ شاخصه‌هاي آماري كه نتايج آزمون‌ها دلالت بر بهتر بودن الگوي تبيين شده دارد. ب) مقايسه براي شناسايي مديريت سود قبل از ورشكستگي، نسبت به بعد از ورشكستگي كه الگو تبيين شده از 37 شركت، مديريت سود را در 32 شركت قبل از ورشكستگي بيشتر نشان داد، درحالي كه مدل اصلاح‌شده جونز مديريت سود را در 24 شركت بيشتر نشان داد. همچنين اين الگو براي شركت‌هاي برتر بورس اوراق بهادار تهران نيز مورد آزمون واقع شد. نتايج نشان داد كه شركت‌هاي برتر نسبت به شركت‌هاي ورشكسته كمتر مديريت سود مي‌نمايند.