واكاوي همديد سامانه‌هاي سيل‌زا در استان گلستان (مطالعه موردي: سيلاب 20 مرداد 1380)

Analysis of synoptic systems, causing floods in Golestan Province (Case Study: Flood in 11 August 2001)

در اين پژوهش سيل 20 مرداد 1380 در استان گلستان بر اساس داده‌هاي بارش روزانه و داده‌هاي جوي از سري داده-هاي واكاوي شده NCEP/NCAR و ECMWF مورد بررسي قرار گرفت. براي اين منظور نقشه هاي تاوايي پتانسيل ارتل در سطوح همدماي 330 و 320 كلوين، الگوهاي گردشي ترازهاي 1000، 850 و 500، همگرايي شار رطوبت تراز 850، شاخص‌هاي ناپايداري و پوشش ابر ترسيم و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج نشان داد در اين روز با ريزش هواي سرد از استراتوسفر به وردسپهر تاوايي پتانسيل در منطقه تقويت شده، همچنين با نفوذ سامانه پرارتفاع شمال درياي خزر و انتقال رطوبت از سطح دريا به بخش‌هاي شمالي و ورود كم‌ارتفاع گنگ و خليج‌فارس از بخش‌هاي جنوبي و تزريق رطوبت به منطقه مورد مطالعه، به همراه عقب نشيني پر ارتفاع جنب حاره‌اي بستر ناپايداري‌ها و جبهه‌زايي و در نتيجه بارش‌هاي شديد در اين روز فراهم شده است.

In this study, flood in 11 August 2001 in the Golestan province of Iran based on daily rainfall data and atmospheric data in a series of NCEP/NCAR and ECMWF data were examined. For this purpose, potential vorticity maps at isotherm levels of 330 and 320 k, circulation patterns at 1000, 850 and 500 levels, convergence of moisture flux at 850 level, instability indices and cloud cover were mapped and analyzed. The results showed that in this day with spell of the cold air from the stratosphere to the troposphere caused intensify of potential vorticity in the region, as well as along with penetration of high elevation of the north Caspian Sea and transferring the moisture from the sea level to northern parts and entry of low height of Ganges and Persian Gulf from the southern parts and inject moisture to the region with the retreat of the high elevation subtropical caused the instabilities and therefore extreme precipitation in this day has been provided.