برآورد سهم واحدهاي زمين‌شناسي به عنوان منابع توليد رسوب معلق رودخانه با استفاده از روش انگشت‌نگاري رسوب (مطالعه موردي: حوزه آبخيز تول‌بنه، استان گلستان)

lt;p dir= RTL gt;شناخت منابع توليد رسوب و تعيين سهم نسبي هريك از اين منابع در حوزه­هاي آبخيز، به منظور تدوين برنامه­هاي مديريتي حفاظت آب و خاك و كنترل فرسايش امري ضروري مي­باشد. هدف از تحقيق حاضر تعيين سهم نسبي واحدهاي زمين­شناسي مختلف در توليد رسوب در حوزه آبخيز تول­بنه در استان گلستان مي­باشد. بدين منظور از واحدهاي مختلف نمونه­برداري انجام شد. هم­چنين با استفاده از نمونه­بردار ممتد بار معلق فيليپس، طي يك دوره يك­ساله نمونه­هاي رسوب برداشت شد و سپس غلظت 34 خصوصيت ژئوشيميايي در 41 نمونه­ي منابع رسوب و 8 نمونه رسوب معلق در آزمايشگاه با استفاده از دستگاه ICP تعيين شد. سپس با استفاده از آزمون­هاي آماري تست غلظت جرمي، كراسكال واليس و آناليز تابع تشخيص گام به گام اقدام به تعيين تركيب بهينه ردياب­ها جهت تفكيك منابع رسوب شد. در نهايت 15 ردياب به عنوان تركيب بهينه انتخاب شدند كه با استفاده از داده­هاي اين ردياب­ها و مدل تركيبي چند متغيره سهم منابع مختلف در توليد رسوب تعيين شد. براساس نتايج به دست آمده، واحدهاي Qal و Jsl s.sh به ترتيب با 22/68 و 75/28 درصد منبع اصلي در توليد رسوب بوده­اند. واحد Qal شامل نهشته­هاي رودخانه­اي كواترنر مي­باشد و واحد Jsl s.sh متشكل از ماسه سنگ و شيل سازند شمشك است كه هر دو واحد حساسيت بالايي به فرسايش دارند. بنابراين جهت كاهش رسوب ورودي به رودخانه، ضروري است اقدامات كنترل فرسايش و رسوب بر روي اين واحدهاي حساس به فرسايش انجام گيرد. lt;/p gt;