عنوان مقاله :
تقابلهاي معنايي حق در قرآن براساس معناشناسي ساختگرا
پديد آورندگان :
فتحي ، علي پژوهشگاه حوزه و دانشگاه - گروه قرآن پژوهي , قاسم پور ، محسن دانشگاه كاشان , سيد خراساني ، راضيه سادات جامعه الزهراء(س)
كليدواژه :
تقابل معنايي , معناشناسي , تقابل مكمل , تقابل ضمني , حق , باطل
چكيده فارسي :
يكي از ويژگيهاي برجسته و طبيعي موجود در يك زبان، تقابل معنايي است كه معناشناسي نوين ساختگرا آن را بالنده كرد. تقابل معنايي، يكي از انواع روابط مفهومي در سطح واژه است كه با استفاده از آن و ساير روابط مفهومي، ميدان معنايي واژگان به دست ميآيد. شناخت مقابلهاي هر واژه در روشنشدن معناي دقيق آن بسيار مؤثر است. كشف ميدان معنايي براساس تقابل، يكي از روشهاي پذيرفتهشده و كاربردي معناشناسي است. درخصوص معناي حق، پژوهشهاي پراكندهاي و بيشتر با رويكرد حقوقي انجام گرفته است؛ ولي پژوهش مستقلي دربارۀ تقابلهاي معنايي حق انجام نشده است؛ ازاينرو، انجام پژوهشي مستقل و درخور در اين خصوص، ضرورت دوچندان دارد. در پژوهش پيشرو، به روش توصيفيتحليلي، براساس نظريههاي واژگاني معناشناسي ساختگرا، تقابل معنايي حق و باطل در قرآن كريم تبيين شده است. نيز با تبيين مؤلفههاي معنايي حق مانند ثبات، استواري و مطابقت و تحليل مشخصههاي معنايي باطل يعني فساد، نابودي و عدمثبات حق اين نتيجه به دست آمد كه حق در قرآن كريم در سه گونه از انواع تقابل، واژة مقابل دارد. حق با واژههايي چون باطل، كذب و لعب تقابل مكمل دارد و با بغير الحق، تقابل واژگاني و با واژگاني مانند ظن، شرك و ظلم تقابل ضمني دارد.
عنوان نشريه :
پژوهش هاي زبانشناختي قرآن