اجتماعي شدن زنان در عصر پهلوي اول؛ امكان يا امتناع ( 1304 - 1320 ش)

The Socialization of women in the Pahlavi I era, Possibility or refusal (1925 - 1941)

يكي از برنامه هاي حكومت پهلوي اول و طراحان اصلاحات عصر وي، تلاش براي ايجاد پاره اي از تغييرات اجتماعي بر اساس الگوي جوامع غربي بود. يكي از اين اقدامات، تغيير سبك زندگي اجتماعي و فرهنگي زنان بود كه از مظاهر مدرن سازي حكومت تلقي مي شد. بر اين اساس، تلاش شد تا در نگرش جامعه نسبت به حضور زنان در سطوح مختلف اجتماع تغيير و تحولاتي ايجاد شود. بدين منظور، بر اساس مدل جوامع مغرب زمين و بدون توجه به واقعيت هاي موجود جامعۀ ايراني، مسائلي در آموزش زنان مطرح شد و تلاش هايي در شكل اصلاحات حكومتي براي ورود زنان به عرصه هاي اجتماعي به كار بسته شد. اينكه آيا اين اقدامات به اجتماعي شدن كامل زنان انجاميد و يا نگرش جامعه را نسبت به پذيرش اجتماعي شدن زنان با موافقت تام همراه كرد، جاي ابهام است. از اين رو، در اين جستار، به روش توصيفي تحليلي، مسئلۀ امكان يا امتناع اجتماعي شدن زنان در عصر پهلوي اول، بر اساس اصلاحات و اقدامات حكومتي دربارۀ زنان بررسي شده است. يافتۀ پژوهش نشان داده كه نگرش جامعه به تحولات آموزشي و مسئلۀ اجتماعي شدن زنان كمتر امكان وقوع يافته است و اين اقدامات در حدّ انتظار نتوانست شرايط مساعد و امكاناتي براي حضور زنان در عرصۀ اجتماعي فراهم سازد و يا در نگرش جامعه نسبت به ورود زنان به اين عرصه، تغييرات جدي پديد آورد.