تغيير معنايي واژگان قرآني و شيوه برخورد مترجمان فارسي‌زبان با آن

واژگان با مرور زمان، تحول مي يابند كه براساس مطالعات زبان شناسي، مهم ترين گونه هاي اين تحول، عبارتند از: تعميم معنايي، تخصيص معنايي، مجاز، استعاره، تنزُّل معنايي و يا ترفيع معنايي. زبان عربي نيز از اين قاعده مستثنا نبوده و برخي واژه هاي قرآني دچار تحول معنايي شده‌اند. متأسفانه تعدادي از مترجمان فارسي معاصر قرآن، از اين امر غفلت كرده و برخي واژه‌ها را به‌معناي رايج معاصر ترجمه كرده‌اند كه اين امر مي تواند آسيب جدي به مفاهيم قرآني وارد سازد. از آن‌جا كه تعاليم اصلي ديني مسلمانان از قرآن، اخذ مي شود، بايد تلاش گردد كه در انتقال مفاهيم آن، كوچك‌ترين خطايي رخ ندهد؛ از اين‌رو بررسي خطاهاي راه يافته به برخي ترجمه ها، ضرورت مي يابد. در اين پژوهش ابتدا با جستجو در منابع لغوي و تفسيري قديمي و معجم هاي معاصر، تغيير معنايي راه يافته به دوازده واژه قرآني(خَصيم، المُثلي، تَبَرَّجنَ، ساهَم، مَقام، الملَّه، الاسباب، تَنَفَّسَ، جابوا، عائل، قَيِّمه، غُصّه) با رويكرد توصيفي_ تحليلي نشان داده شده و سپس ترجمه اين واژگان در 29 ترجمه رايج فارسي مورد بررسي قرار گرفته است. يافته هاي تحقيق بيانگر اين است كه برخي مترجمان از روي سهل‌انگاري، اين واژگان را به‌معناي رايج معاصر ترجمه كرده‌اند و از معناي عصر نزول واژه‌ها غفلت كرده‌اند.