تاثير موقعيت جغرافيايي تبريز بر اقتصاد شهر در عصر ايلخانان

The Effect of Tabriz Geographical Location on the City Economy in the Ilkhanid Era

موقعيت جغرافيايي و تاثير آن بر اقتصاد در شناخت تاريخ شهر از اهميت ويژه اي برخوردار است. هجوم مغولان به ايران تحولات مهمي در عرصه انحطاط و رشد شهر به وجود آورد. در اين ميان شهر تبريز با توجه به موقعيت جغرافيايي و اهميت اقتصادي آن در عصر ايلخانان، از اهميتي ممتازي بهره مند مي شود. اين پژوهش با هدف بررسي علل تاثيرگذاري موقعيت جغرافيايي در رشد و رونق تبريز، با تاكيد بر برآيند اقتصادي آن، در دوره ايلخاني صورت گرفته است. روش اين پژوهش تبيين و تفسير وقايع با تكيه بر تاثير موقعيت جغرافيايي بر ساختار اقتصادي تبريز آن عصر است. حاصل آن كه تبريز از ديرباز به لحاظ موقعيت و شرايط جغرافيايي مناسب، از رشد و رونق نسبي شهري برخوردار بوده، اما بعد از سقوط بغداد در 656 ق مورد اقبال بيشتري قرار گرفت كه در نهايت نيز با پايتخت شدن آن در دوره ايلخاني به يكي از مهم ترين شهرهاي ايران و مركز تجاري تبديل گشت. بالاتر از همه، بغداد به سرعت از يك مركز خلافت به يك شهر كوچك ايالتي تنزل پيدا كرد.

The geographical location and its impact on the economy is particularly important in understanding the history of a city. The Mongol invasion of Iran brought about major changes in the decadence and growth of the city. Tabriz city, due to its geographical location and its economic importance in the Ilkhanid era, enjoyed a special importance. The purpose of this study was to investigate the reasons for the importance of the geographical location of Tabriz in its growth and prosperity, with an emphasis on its economic resultant during the Ilkhanid period. The method of this research is to explain and interpret events based on the influence of the geographical location on the economic structure of Tabriz in that era. Tabriz has enjoyed relative urban growth and prosperity for a long time, but after the fall of Baghdad in 656 (AH) it was more favored. After becoming the capital, Tabriz turned to one of the most important cities and commercial centers of Iran during the Ilkhanid era. Above all, Baghdad was quickly downgraded from a caliphate center to a small state-run city.