اثر اقدام به خودكشي بر وضعيت حقوقي وصيت با رويكرد انتقادي به مادۀ 836 ق.م.

قانون مدني در مادۀ 836 فرد اقدام‌كننده به خودكشي را فاقد اهليت خاص براي وصيت دانسته و وصيت او را چنانچه مسبوق به خودكشي بوده و فعل ارتكابيش به فوت منجر شود، باطل قلمداد كرده است. به لحاظ مبنايي بايد گفت كه فقيهان براي اثبات اين ادعا، به ادله مختلفي همچون صحيحه أبي‌ولّاد، جنون، سفه، عدم استقرار حيات و مقايسه با قاتل مورث استناد جسته‌اند كه از ميان آنها، تنها مي‌توان صحيحۀ أبي‌ولّاد را دليل متقن اين حكم محسوب كرد. گرچه برخي به استناد كلمه «ثلث» در صحيحه مذكور و لحاظ قرينيت براي آن واژه يا از باب قدرمتيقن يا از باب انصراف ظهوري، بطلان اين نوع وصيت را مختص امور مالي مي‌دانند؛ يافته‌هاي تحقيق، نشان مي‌دهد كه افزون بر اطلاق كلام بسياري از فقيهان، اطلاق روايت يادشده نيز نظريۀ بطلان مطلق وصيت، اعم از وصيت‌هاي مالي و غيرمالي را تأييد مي‌كند و اطلاق مادۀ 836 ق.م. نيز همين نتيجه را مي‌دهد. همچنين، بر پايه همين اطلاق و برخلاف قول برخي، بطلان وصيت فرد اقدام‌كننده به خودكشي، متوقف بر اين نيست كه عمل انتحاري او به مرگ وي انجاميده باشد، بلكه براي بطلان، خودِ اقدام به خودكشي، موضوعيت دارد.