خواب و بيداري به عنوان يكي از اركان حفظ الصحة در قرآن‏كريم

سلامتي يك نعمت خدادادي است و حفظ اين سلامتي مانند ديگر نعمت‏ها واجب است؛ بنابراين قرآن حيات يك انسان را برابر با حيات كل بشر مي‏داند و اين خود نشان از اهميت سلامتي انسان‏ها دارد و تصديق سخن مبارك امام علي عليه‏السلام است كه مي-فرمايند: «دو نعمت مجهول است امنيت وآرامش، و آدمي وقتي به ارزش اين دو پي خواهد برد كه از آنها محروم باشد». از اين رو ابوعلي سينا پزشك مسلمان و حاذق ايراني كه اكثر علم خود را مديون توكل به طبيب اصلي دنيا يعني خداوند متعال، و توسل به ائمه اطهار مي‏داند، مهم‏ترين بخش حفظ‏الصحة را ورزش، خوردن،‏ آشاميدن و تدابير خواب مي‏داند. امروزه در طب نوين، افزايش روزافزون اختلالات خواب به يك مسأله اساسي تبديل شده است و اين را مي‏طلبد كه نظر قرآن‏كريم را در اين باره بدانيم. قرآن كتابي كه نجات دهنده انسان و راهنماي او در همه زمان‏ها است. بعيد به نظر مي آيد كه قرآن كتاب تمام اعصار، به موضوع مهم خواب وبيداري اشاره نكرده باشد. اين مقاله به روش تحليليـ توصيفي و با مرور بر منابع فيزيولوژي و كتب خواب، همچنين كتب تفسيري و روايي همانند تفسير نمونه، صورت گرفته است. پس از بررسي دريافته شد كه باتوجه به آيات دسته اول زمان اصلي خواب متناسب با ساعت بيولوژيك و ريتم اصلي بدن و در شب است. به طور اساسي خداوند متعال شب را براي استراحت و روز را براي كار و فعاليت قرار داده است؛ اما در آيات دسته دوم زمان خواب در شب و روز به طور دقيق مشخص مي‏شود، محدودۀ شروع خواب بعد از نماز عشاء يا بامداد است كه مي‏توان گفت كه اندكي بعد از نيمه شب شرعي است؛ اما محدوده انتهايي خواب، اذان صبح و يا طلوع فجر است كه اين را از آيۀ 11 سوره مريم مي‏توان برداشت كرد. اميد است كه انسان‏ها به ويژه مسلمانان به آموزه‏هاي قرآني بيش از پيش عمل كنند و آن را مورد توجه قرار دهند. در اين بين نقش رسانه، مبلغان ديني و مروجان سلامت در نشر نكات اصلي و هدايتي قرآن‏كريم بيشتر احساس شده،كه نيازمند بررسي بيشتر است.