بررسي مقايسه اي عملكرد روش المان محدود و مدل تكاملي در پيش بيني برآورد دبي نشت از بدنه يك سد خاكي

يكي از موضوعات بسيار مهم در مورد سدهاي خاكي تراوش آب از بدنه و پي سد مي باشد كه در صورت تجاوز از مقدار معيني منجر به خرابي و شكست سد خواهد شد. در تحقيق كنوني، كارايي روش تكاملي برنامه نويسي بيان ژن (GEP) و روش المان محدود (SEEP/W) در تعيين دبي نشت از بدنه سد خاكي زنوز واقع در استان آذربايجان شرقي مورد بررسي قرار گرفته است. بدين منظور ابتدا با استفاده از داده هاي سد خاكي زنوز (تراز آب در مخزن سد، سطح ايستائي پيزومترهاي كار گذاشته شده در بدنه و پي سد و دبي نشت) مدل هايي در 3 حالت شامل؛ حالت منفرد دبي نشت وابسته به تراز مخزن، حالت منفرد دبي نشت وابسته به تراز پيزومتر و حالت تركيبي دبي نشت وابسته به تراز مخزن و پيزومتر تعريف شده و نتايج حاصله مورد ارزيابي قرار گرفته است. سپس با استفاده از آناليز حساسيت موثرترين پارامترها در هر حالت مشخص شده و بهترين حالت بدست آمده از روش GEP، با مدلسازي نرم افزاري با SEEP/W مقايسه گرديد. نتايج نشان مي دهد كه تعيين دبي نشت در حالتي كه تنها وابسته به تراز مخزن است منجر به جوابهاي دقيقتري مي گردد و در اين راستا روش برنامه ريزي بيان ژن از روش المان محدود موفق تر مي باشد. نتايج آناليز حساسيت نشان داد كه تراز آب مربوط به روز قبل در پيزومتر نصب شده در ارتفاع1850 متري (PL105(t-1)) و تراز آب در مخزن مربوط به دو روز قبل (RL(t-2)) تاثيرگذارترين پارامترها در مدل سازي مي باشند.