فراواني و عوامل موثر بر خود درماني در اطفال مراجعه كننده به درمانگاه تخصصي بيمارستان دكتر شيخ

Frequency and Related Factors in Self Medication within Children Referring To the Specialized Clinic of the Sheikh Hospital

خوددرماني از مشكلات مهم چرخه درمان است. هدف اين مطالعه بررسي فراواني و عوامل موثر بر خوددرماني در اطفال مراجعه كننده به درمانگاه بيمارستان دكتر شيخ مشهد ميباشد. روش كار اين مطالعه بررسي مقطعي روي 198 نفر كودك آورده شده به درمانگاه بيمارستان دكتر شيخ مشهد؛ انجام شد. نمونه گيري به روش سرشماري بود. ابزار جمع آوري داده ها پرسشنامه پژوهشگر ساخته براي والدين بود. آناليز داده ها با نرم افزار SPSS20 و آمار توصيفي و همبستگي انجام شد. يافته ها از 198 مورد بررسي شده 161 نفر (6 / 81 %) از والدين براي كودكشان خوددرماني انجام داده بودند. شايعترين بيماري هايي كه خود درماني در مورد آنها صورت گرفته بود سرما خوردگي (1 / 64 %)، تب (1 / 60 %) و بيماري هاي گوارشي (7 / 17 %) بود. تب بر (2 / 66 %(، داروهاي سرماخوردگي) 6 / 57 %(، داروهاي ضد سرفه (8 / 30 %) و آنتي بيوتيكها (7 / 24 %) بيشترين داروهاي مورد مصرف بودند. عدم دسترسي يا گران بودن ويزيت پزشك (60 %)در دسترس بودن و تهيه آسان داروها (60 %)، تجربه خوددرماني قبلي(50%) مهمترين عوامل موثر بر مصرف خودسرانه دارو بودند. خوددرماني بر اساس تحصيلات پدر (006 / 0 = P)، تحصيلات مادر (001 / 0 = P (سطح درآمد خانواده) 03 / 0 = P (تفاوت معني داري داشت. در تحصيلات بسيار بالا يا بسيار پائين، و همچنين سطح درآمد پائين مصرف خودسرانه دارو افزايش يافت. نتيجه گيري استفاده از اقدامات پيشگيرانه ضروري به نظر ميرسد. در اين جهت تهيه برنامه هاي آموزشي براي افراد جامعه در مورد خطرات مصرف خودسرانه دارو، همچنين اتخاذ تدابير پيشگيرانه از سمت نهادهاي مسئول قابل پيشنهاد ميباشند

Self- Medication is a major problem in the treatment cycle. The purpose of this study was to investigate the frequency and factors affecting self-medication in children were referred to the Sheikh Hospital's clinic of Mashhad. Methods: This cross-sectional study was carried out on 198 children who were referred to the Sheikh Hospital's clinic. The sampling was according to census method. The data-gathering tool was a researcher-made questionnaire for parents. Data analysis was performed using SPSS20 software and descriptive statistics. Results: Of the 198 cases studied, 161 (81.6%) of the parents had self-medication for their child. The most commonly reported cases of self-medication were colds (64.1%), fever (60.1%) and digestive diseases (17.7%). Antipyretics (66.2%), common cold drugs (57.6%), anti-cough drugs (30.8%), and antibiotics (24.7%) were the most commonly used drugs. The lack of access or expensive visit of the physician (60%), availability and easy access to drugs (60%), and previous self-medication experience (50%) were the most important factors influencing the self-medication. There was a significant relationship between father's education (P = 0.006), mother's education (P = 0.001) and family income (P = 0.03) with self-medication; and in very high or very low education, or low family income self-medication increased. Conclusions: Preventive measures seem to be necessary. In this regard, provision of training programs to inform the community about the dangers of self-medication, as well as adoption of preventive measures from the relevant institutions could be suggested.