عنوان مقاله :
اثر رطوبت ظرفيت مزرعهاي در تعيين و ارزيابي شاخصهاي كيفيت فيزيكي خاك
پديد آورندگان :
مسكيني ويشكايي ، فاطمه سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان خوزستان , ميرخاني ، رسول سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - موسسه تحقيقات خاك و آب
كليدواژه :
آب قابل استفاده گياه , شاخص S دكستر , شاخص ظرفيت مزرعهاي نسبي , شاخص ظرفيت هوا
چكيده فارسي :
برآورد بسياري از شاخص هاي كيفيت فيزيكي خاك مستلزم تعيين رطوبت خاك در نقطه ظرفيت مزرعه اي (FC) است. لذا هدف اين پژوهش، ارزيابي اثر مكش هاي مختلف معادل رطوبت ظرفيت مزرعه اي بر مقدار شاخص هاي مختلف كيفيت فيزيكي خاك و سپس ارزيابي كيفيت فيزيكي خاك هاي مورد مطالعه برمبناي شاخص هاي محاسبه شده بود. در اين پژوهش از 35 نمونه خاك از اراضي كشاورزي استان البرز استفاده و شاخص هاي S دكستر، ظرفيت هوا، آب قابل استفاده گياه و ظرفيت مزرعه اي نسبي محاسبه گرديد. نتايج نشان داد كه براساس شاخص S دكستر، تنها 20 درصد از نمونه هاي خاك در گروه كيفيت فيزيكي ضعيف (035/0 gt; S) قرار گرفتند و ساير نمونه هاي خاك از كيفيت فيزيكي خوب يا بهتري برخوردار بودند (80 درصد). درحالي كه نتايج ساير شاخص ها نشان داد كه با فرض رطوبت FC در مكش هاي 100، 330 سانتي متر و مكش محاسبه شده براساس مفهوم شدت زهكشي ناچيز، به ترتيب 12، 44 و 70 درصد از نمونه هاي خاك از لحاظ تهويه، قابليت دسترسي آب خاك و فعاليت ميكروبي، كيفيت فيزيكي مناسبي داشتند. بين ميانگين رطوبت FC در مكش معادل 330 سانتي متر و روش پيشنهادي براساس شدت زهكشي ناچيز اختلاف معني داري مشاهده نشد. بنابراين، مي توان از شاخص هاي كيفيت فيزيكي خاك بر مبناي رطوبت FC در مكش 330 سانتي متر براي ارزيابي كيفيت فيزيكي در خاك هاي مورد مطالعه استفاده نمود. نتايج نشان داد كه علي رغم توانايي خوب شاخص S دكستر، استفاده از ساير شاخص هاي كيفيت فيزيكي خاك موجب ارزيابي جامع تري از محدوديت هاي فيزيكي خاك بر رشد گياه مي گردد اما تعيين شاخص هاي كيفيت فيزيكي خاك مستلزم برآورد صحيحي از مقدار رطوبت ظرفيت مزرعه اي خاك مي باشد.
عنوان نشريه :
مجله تحقيقات آب و خاك ايران