وضعيت مصرف ميوه و سبزيجات و عوامل مرتبط با آن در دانش آموزان دختر دبيرستان هاي شهر بجنورد بر اساس مدل پرسيد

The status of fruit and vegetables consumption and its related factors among female high school students in Bojnurd city based on the educational diagnostic stage of the PRECEDE model

زمينه و اهداف: دختران، مادران آينده هستند و براي بهبود تغذيه آنها، بايد از دوران نوجواني برنامه ريزي كرد. مدل پرسيد علل آن دسته ازعوامل رفتاري كه ارتباط تنگاتنگ با سلامت دارند را بررسي مي كند. علل مؤثر بر رفتار در مرحله تشخيص آموزشي اين مدل طبقه بندي گرديده است. لذا هدف اين پژوهش تعيين عوامل مرتبط با مصرف ميوه و سبزي ها در بين دانش آموزان دختر براساس مرحله تشخيص آموزشي مدل پرسيد بود. مواد و روشها: اين مطالعه توصيفي تحليلي در سال 1396 با شركت 445 نفر از دانش آموزان دختر دبيرستاني شهر بجنورد انجام شد. جهت نمونه گيري از روش د ومرحله اي استفاده شد. ابزار جمع آوري داده ها پرسشنامه اي مشتمل بر سؤالات مشخصات فردي و سنجش آگاهي، نگرش و مدل پرسيد بود. داده ها پس از گردآوري با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 20 و آزمون هاي متناسب تحليل شدند. تمامي مراحل مطالعه حاضر طبق موازين اخلاقي اجرا گرديد. يافته ها: تحليل آزمون رگرسيون چندگانه نشان داد كه در مجموع سازه هاي مختلف مدل پرسيد، 23/7درصد از واريانس عملكرد مصرف ميوه و سبزيها در دانش آموزان مورد مطالعه را تبيين مي كردند. از بين سازه هاي مدل، آگاهي، عوامل قادركننده و تقويت كننده سهم معني داري در تبيين واريانس عملكرد مصرف ميوه و سبزيها داشتند (P<0/05). بين عملكرد مصرف ميوه و سبزيها و همه سازه هاي مدل پرسيد همبستگي مثبت و معني دار وجود داشت (P<0.001). نتيجه گيري: نظر به ارتباط معني دار سازه هاي مدل پرسيد با عملكرد مصرف ميوه و سبزي ها، پيشنهاد مي شود، مداخلات آموزشي مناسب با استفاده از اين مدل و با تأكيد بر آگاهي و عوامل قادركننده و تقويت كننده در مدارس صورت گيرد.

Background and Aims: Girls are mothers of the future and you,ll have to plan ahead from adolescence to improve their nutrition. The Precede model surveys the causes of those behavioral factors that are closely related to health. Causes affecting behavior have been categorized in the educational diagnostic stage of this model. The aim of this study was therefore to determine the factors associated with fruits and vegetables consumption (FVC) among female students based on the educational diagnostic stage of the PRECEDE model. Materials and Methods: This descriptive-analytic study was conducted with participation of 445 female high school students in Bojnourd city in 2017. A two-stage method was employed for sampling. Data gathering tool was a questionnaire including demographic questions and knowledge, attitude and PRECEDE model. Data were analyzed using SPSS software version 16.0 through appropriate tests. All stages of the study were conducted according to moral standards. Results: Multiple regression analysis showed that the various constructs of the PRESADE model could overally explain 23.7% of the variance in FVC behavior in the students under study. Among the constructs of the model, knowledge, enabling and reinforcing factors, had a significant contribution in explaining the variance of FVC behavior (P<0.05). There was a significant positive correlation between FVC behavior and all constructs of the PRECEDE model (P>0.001). Conclusion: Considering the statistically significant relationship between the PRECED model and the FVC behavior, appropriate educational interventions are suggested to be considered using this model, with the emphasis on knowledge, enabling and reinforcing factors in schools.