بررسي شاخص هاي رسوب گذاري و خورندگي منابع آب شرب برخي از شهرهاي استان مازندران

Investigation of Sedimentation and Corrosion Indices of Drinking Water Resources in the Cities of Mazandaran Province

مقدمه و هدف: با توجه به اينكه بخش عمده اي از آب آشاميدني در استان مازندران از آبهاي زيرزميني تأمين مي شود و به دليل زيادبودن غلظت نمكهاي محلول و سختي در اين آب ها، احتمال رسوب گذاري و يا خورندگي در شبكه توزيع آب اين مناطق وجود دارد. در اين راستا، پژوهش حاضر با هدف تعيين پتانسيل رسوب گذاري و خورندگي با استفاده از شاخصهاي موجود در منابع آب آشاميدني شهرهاي آمل، بابل، قائمشهر، ساري و نكا در نيمه دوم سال 1394 و نيمه اول سال 1395 انجام شد. روش كار: در اين پژوهش 192 نمونه آب شرب از شهرهاي منتخب استان مازندران از نظر پارامترهاي تعيين كننده شاخص هاي رسوب گذاري و خورندگي به روش استاندارد مورد آزمايش قرار گرفتند. سپس با استفاده از معادلات مربوطه، شاخصهاي لانژليه ( Langelier )، رايزنر ( Ryznar )، پوكوريوس (Puckorius) ، تهاجمي و لارسون ( Larson ) تعيين شدند. يافته ها: از مجموع 192 نمونه مورد آناليز در شهرهاي مورد بررسي، مطابق با شاخص رايزنر 76 درصد از نمونه ها داراي خاصيت رسوب گذاري بودند و براساس شاخص لانژليه، 3/ 81 درصد از نمونه ها از پتانسيل رسوب گذاري برخوردار بودند. همچنين براساس شاخص پوكوريوس 8/ 68 درصد از نمونه هاي آب پتانسيل رسوب گذاربودن را از خود نشان دادند. شاخصهاي لارسون و خورندگي تهاجمي نيز نشان دهنده وضعيت رسوب گذار آب بودند. نتيجه گيري: در مجموع مي توان گفت آبي كه در شبكه توزيع شهرهاي مورد بررسي در جريان است، به طور نسبي در وضعيت رسوب گذار قرار دارد.

Introduction and purpose: Groundwaters provide the main source of drinking water in Mazandaran province; however, the high concentration of soluble salts and hardness in these waters result in probable sedimentation and corrosion in water distribution systems of these areas. Therefore, the aim of this study was to determine the sedimentation and corrosion potential in the drinking water resources in Amol, Babol, Ghaemshahr, Sari, and Neka in the second and first halves of 2015 and 2016, respectively. Methods: A total of 192 water samples from selected cities of Mazandaran province were tested using determining parameters of sedimentation and corrosion indices by a standard method. The indices, such as Langelier saturation, Ryznar stability, Puckorius scaling, Aggressive, and Larson-Skold were determined using relevant data. Results: The results of the study showed that out of 192 analyzed samples in the surveyed cities, 76 and 81.3 % of them had the sedimentation properties and potentials considering Ryznar stability and Langelier saturation indices, respectively. With regard to Puckorius scaling index, sedimentation potential was observed in 68.8 % of water samples. Aggressive and Larson-Skold indices have also showed sedimentation properties of water. Conclusion: It can be concluded that the drinking water in the water distribution systems of these cities has relatively sedimentation properties.